ADVIES VAN DE EUROPESE CENTRALE BANK

van 18 maart 2010

inzake een voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van de Richtlijnen 1998/26/EG, 2002/87/EG, 2003/6/EG, 2003/41/EG, 2003/71/EG, 2004/39/EG, 2004/109/EG, 2005/60/EG, 2006/48/EG, 2006/49/EG en 2009/65/EG wat de bevoegdheden van de Europese Bankautoriteit, de Europese Autoriteit voor verzekeringen en bedrijfspensioenen en de Europese Autoriteit voor effecten en markten betreft

(CON/2010/23)

2010/C 87/01

Inleiding en rechtsgrondslag

Op 25 november 2009 ontving de Europese Centrale Bank (ECB) een verzoek van de Raad van de Europese Unie om een advies inzake een voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van de Richtlijnen 1998/26/EG, 2002/87/EG, 2003/6/EG, 2003/41/EG, 2003/71/EG, 2004/39/EG, 2004/109/EG, 2005/60/EG, 2006/48/EG, 2006/49/EG, en 2009/65/EG wat de bevoegdheden van de Europese Bankautoriteit, de Europese Autoriteit voor verzekeringen en bedrijfspensioenen en de Europese Autoriteit voor effecten en markten betreft (1) (hierna het „richtlijnvoorstel”).

De adviesbevoegdheid van de ECB is gebaseerd op artikel 127, lid 4 en 282, lid 5 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, aangezien het richtlijnvoorstel bepalingen bevat betreffende de bijdrage van het Europees Stelsel van centrale banken (ESCB) tot een goede beleidsvoering ten aanzien van het bedrijfseconomisch toezicht op kredietinstellingen en de stabiliteit van het financiële stelsel, zoals bedoeld in artikel 127, lid 5 van het Verdrag.

De opmerkingen in dit advies moeten worden gelezen in samenhang met de ECB-adviezen CON/2009/88 (2) en CON/2010/5 (3), die zijn aangenomen in de context van de actuele hervorming van het Europees financieel toezicht (4).

Overeenkomstig de eerste volzin van artikel 17.5 van het Reglement van orde van de Europese Centrale Bank heeft de Raad van bestuur dit advies goedgekeurd.

1.   Algemene opmerkingen

1.1.   De ECB ondersteunt de doelstelling van het richtlijnvoorstel, dat in 11 financiële sectorrichtlijnen wijzigingen invoert die noodzakelijk zijn om de goede werking van de Europese Toezichthoudende Autoriteiten (ETA’s) en het Europees Comité voor systeemrisico’s (ECSR) te verzekeren.

1.2.   De opmerkingen in dit advies en de formuleringsvoorstellen concentreren zich voornamelijk op kwesties die van direct belang zijn voor de ECB/ESCB en het ECSR en voor hun samenwerking met de ETA’s en met bevoegde nationale autoriteiten. In dit opzicht is het voor de vervulling van hun respectieve taken van bijzonder belang eventuele wettelijke obstakels ten aanzien van informatieuitwisseling die kunnen bestaan tussen de ECB/ESCB, het ECSR, de drie ETA’s en de nationale toezichthouders, weg te nemen.

1.3.   Vaststelling van technische normen

1.3.1.   De ontwerpverordeningen tot oprichting van de ETA’s (hierna de „ETA-ontwerpverordeningen”) voorzien in een uniforme procedure voor de vaststelling van technische normen (5). De voorstellen voor technische normen zullen door elk van de ETA's worden ontwikkeld in de vorm van verordeningen of beschikkingen (6), en worden goedgekeurd door de Commissie. In deze context voorziet het richtlijnvoorstel in meerdere wijzigingen in sectorale wetgeving en identificeert daarbij de gebieden waarvoor technische normen dienen te worden ontwikkeld (7). Zoals benadrukt in ECB-advies CON/2010/5, ondersteunt de ECB ten volle de vaststelling van één Europees Reglement dat geldt voor alle financiële instellingen in de interne markt, en daarmee de noodzaak voor een effectief instrument voor de vaststelling van geharmoniseerde bindende technische normen voor financiële diensten (8).

1.3.2.   Wat betreft de aan de Commissie verleende uitvoeringsbevoegdheden, maakt het Verdrag een onderscheid tussen gedelegeerde handelingen (artikel 290 van het Verdrag) en uitvoeringshandelingen (artikel 291 van het Verdrag). Als gevolg zullen door de Commissie vastgestelde verordeningen en beschikkingen ter goedkeuring van voorstellen voor technische normen in één van deze twee categorieën vallen. In de context van EU-wetgeving inzake financiële diensten dienen de instellingen van de Unie die betrokken zijn bij het wetgevingsproces, een consensus te bereiken over een vast te stellen passende methode om de rechtshandelingen van de Commissie waarbij dergelijke voorstellen voor technische normen worden goedgekeurd, te integreren in het meer algemene kader waarin gedelegeerde en uitvoeringsbevoegdheden krachtens het Verdrag functioneren.

1.3.3.   Voor zover een voorstel voor technische normen moet worden aangemerkt als een „voorstel voor een besluit van de Unie” in de zin van het eerste streepje van artikel 127, lid 4 en artikel 282, lid 5 van het Verdrag en binnen de bevoegdheidssfeer van de ECB valt, dient de ECB te worden geraadpleegd over de ontwerpen van gedelegeerde handelingen of uitvoeringshandelingen ter goedkeuring van de voorstellen voor technische normen. In het OLAF-arrest (9) heeft het Hof van Justitie verduidelijkt dat met de verplichting om de ECB te raadplegen over een voorstel voor een besluit van de Unie „in hoofdzaak wordt beoogd te verzekeren dat het besluit eerst wordt genomen nadat de instantie is gehoord die door de speciale bevoegdheden waarover zij binnen het communautaire kader op het desbetreffende gebied beschikt, en door haar grote deskundigheid in het bijzonder in staat is zinvol bij te dragen aan het wetgevingsproces”. Gelet op het belang van de functie van technische normen als een wezenlijke component van toekomstige wetgeving van de Unie inzake financiële diensten, zal de ECB haar adviesrol overeenkomstig de bovenstaande beginselen uitoefenen.

2.   Specifieke opmerkingen

2.1.   Richtlijn 2003/71/EG  (10)

De publicatie van alle prospectussen in elektronische vorm en hun beschikbaarheid hetzij direct op de website van de toekomstige Europese Autoriteit voor effecten en markten (EAEM) of via een hyperlink naar de desbetreffende websites zal de transparantie verhogen (11). In dit verband is de ECB een sterk voorstander van het idee de beschikbaarheid en vergelijkbaarheid van bepaalde belangrijke informatie in de prospectussen te verbeteren, door de invoering van een standaard voor referentiegegevens inzake effecten en emittenten, ten einde dergelijke gegevens voor beleidsmakers, regelgevers en de financiële markten middels een internationale publieke infrastructuur beschikbaar te maken (12). Prospectussen bevatten belangrijke informatie die van belang kan zijn voor de analyse van systeemrisico’s, het risicobeheer van bedrijven en de samenstelling van statistieken betreffende effecten; derhalve dient te worden verzekerd dat dergelijke informatie gemakkelijk voorhanden is. In deze context is de ECB bereid met de EAEM samen te werken aan het leveren van een bijdrage aan het ontwerpen en opzetten van een elektronische gegevensbank en daarmee samenhangende processen.

2.2.   Richtlijn 2006/48/EG  (13)

2.2.1.   Een aantal wijzigingen van sectorrichtlijnen op grond van het richtlijnvoorstel beoogt de informatiekanalen tussen de relevante autoriteiten op Unieniveau en nationaal niveau verder te verbeteren (14). De ECB verwelkomt deze wijzigingsvoorstellen en meer in het bijzonder de wijzigingen die worden ingevoerd vanwege de oprichting van het ECSR (15). Daarnaast zou de ECB de volgende twee wijzigingen willen suggereren.

2.2.2.   In de eerste plaats, het richtlijnvoorstel verduidelijkt dat bevoegde autoriteiten het recht hebben informatie te delen met de Europese Bankautoriteit (EBA). De ECB beveelt aan één bepaling van Richtlijn 2006/48/EG te wijzigen om een mogelijk wettelijk obstakel voor de uitwisseling van informatie tussen de EBA en het ECSR weg te nemen. De invoering van een dergelijke wijziging zou verduidelijken dat de EBA, overeenkomstig Richtlijn 2006/48/EG en de desbetreffende bepalingen van de EBA-ontwerpverordening, gerechtigd is aan het ECSR alle van nationale autoriteiten ontvangen informatie te verstrekken die noodzakelijk is voor het vervullen van de taken van het ECSR behoudens andere van toepassing zijnde Europese regels, met name artikel 15, lid 4 van de ECSR-ontwerpverordening.

2.2.3.   In de tweede plaats, Richtlijn 2006/48/EG belast colleges van toezichthouders met de uitvoering van bepaalde taken (16) (waaronder betreffende uitwisseling van informatie (17) en, in deze context, moeten de van toepassing zijnde geheimhoudingsvereisten (18) geen belemmering vormen voor bevoegde autoriteiten om vertrouwelijk informatie uit te wisselen binnen colleges van toezichthouders (19). Met het oog op het potentiële belang van de binnen colleges van toezichthouders toegankelijke informatie, zou de ECB willen aanbevelen expliciet aan te geven dat de ETA’s vertrouwelijke informatie die verband houdt met de activiteiten van de colleges van toezichthouders, mogen delen met het ECSR (20), wanneer deze informatie relevant is voor het vervullen van diens taken (21) en op basis van gemotiveerde verzoeken van het ECSR. Deze verduidelijking zou kunnen worden ingevoerd hetzij in artikel 12 van de ETA-ontwerpverordeningen betreffende colleges van toezichthouders, hetzij in de context van de relevante bepalingen betreffende uitwisseling van informatie in de sectorrichtlijnen die gaan over colleges van toezichthouders.

3.   Formuleringsvoorstellen

Indien de ECB wijzigingen van het richtlijnvoorstel aanbeveelt, worden daartoe specifiek onderbouwde formuleringsvoorstellen in de bijlage opgenomen.

(1)  COM(2009) 576 definitief.

(2)  ECB-advies CON/2009/88 van 26 oktober 2009 inzake een voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende communautair macroprudentieel toezicht op het financiële stelsel en tot oprichting van een Europees Comité voor systeemrisico’s en een voorstel voor een beschikking van de Raad tot toewijzing aan de Europese Centrale Bank van specifieke taken betreffende de werking van het Europees Comité voor systeemrisico’s (PB C 270 van 11.11.2009, blz. 1). Alle ECB-adviezen worden gepubliceerd op de ECB-website op http://www.ecb.europa.eu

(3)  ECB-advies CON/2010/5 van 8 januari 2010 inzake drie voorstellen voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot oprichting van een Europese Bankautoriteit, een Europese Autoriteit voor verzekeringen en bedrijfspensioenen en een Europese Autoriteit voor effecten en markten (PB C 13 van 20.1.2010, blz. 1).

(4)  Op 23 september 2009 heeft de Europese Commissie een pakket wetgevingsvoorstellen aangenomen dat (1) een voorstel bevat voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende communautair macroprudentieel toezicht op het financiële stelsel en tot oprichting van een Europees Comité voor systeemrisico’s (COM(2009) 499 definitief) (hierna de „ECSR-ontwerpverordening”); (2) een voorstel voor een beschikking van de Raad tot toewijzing aan de Europese Centrale Bank van specifieke taken betreffende de werking van het Europees Comité voor systeemrisico’s (COM(2009) 500 definitief); (3) een voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot oprichting van een Europese Bankautoriteit (COM(2009) 501 definitief) (hierna de „EBA-ontwerpverordening”); (4) een voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot oprichting van een Europese Autoriteit voor verzekeringen en bedrijfspensioenen (COM(2009) 502 definitief); en (5) een voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot oprichting van een Europese Autoriteit voor effecten en markten (COM(2009) 503 definitief). Na de inwerkingtreding van het Verdrag op 1 december 2009 wordt de nieuwe rechtsgrondslag voor de ECSR-ontwerpbeschikking gevormd door artikel 127, lid 6 van het Verdrag (voorheen artikel 105, lid 6 van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap), met als gevolg dat de ECSR-ontwerpbeschikking nu wordt omgezet in een ontwerpverordening.

(5)  Zie Artikel 7 van de ETA-ontwerpverordeningen.

(6)  Artikel 7, lid 2 van de ETA-ontwerpverordeningen.

(7)  Overweging 9 van het richtlijnvoorstel.

(8)  Zie, bijvoorbeeld, overweging 14 van de EBA-ontwerpverordening.

(9)  In zaak C-11/00 Commissie van de Europese Gemeenschappen tegen Europese Centrale Bank [2003] Jurispr. I-7147, met name de paragrafen 110 en 111.

(10)  Richtlijn 2003/71/EG van het Europees Parlement en de Raad van 4 november 2003 betreffende het prospectus dat gepubliceerd moet worden wanneer effecten aan het publiek worden aangeboden of tot de handel worden toegelaten en tot wijziging van Richtlijn 2001/34/EG (PB L 345 van 31.12.2003, blz. 64).

(11)  Op grond van het richtlijnvoorstel moet de EAEM op haar website de lijst van goedgekeurde prospectussen publiceren, met, waar van toepassing, een hyperlink naar het prospectus dat gepubliceerd is op de website van de bevoegde autoriteit van de lidstaat van herkomst, of op de website van de verstrekker, of op de website van de gereglementeerde markt (artikel 5, lid 3 van het richtlijnvoorstel waarbij een nieuw lid 4 bis wordt toegevoegd aan artikel 14 van Richtlijn 2003/71/EG). De in de Raad overeengekomen algemene aanpak betreffende andere wijzigingen van Richtlijn 2003/71/EG vereist tevens de publicatie van prospectussen in elektronische vorm (zie artikel 1, lid 13, onder b) van de algemene aanpak betreffende het voorstel van de Commissie voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Richtlijn 2003/71/EG en Richtlijn 2004/109/EG (2009/0132 (COD), 17451/09)). Thans laat artikel 14, lid 2, tweede alinea van Richtlijn 2003/71/EG het besluit om van verstrekkers te verlangen deze prospectussen in elektronische vorm te publiceren over aan de lidstaten.

(12)  ECB-advies CON/2010/6 van 11 januari 2010 inzake een voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van de Richtlijnen 2003/71/EG en 2004/109/EG, paragraaf 1.2.

(13)  Richtlijn 2006/48/EG van het Europees Parlement en de Raad van 14 juni 2006 betreffende de toegang tot en de uitoefening van de werkzaamheden van kredietinstellingen (herschikking) (PB L 177 van 30.6.2006, blz. 1).

(14)  Zie, wat Richtlijn 2006/48/EG betreft, lid 10, 11, 12, 25 en 27 van artikel 9 van het richtlijnvoorstel.

(15)  Zie, bijvoorbeeld, artikel 9, lid 12 van het richtlijnvoorstel waarbij artikel 49 van Richtlijn 2006/48/EG wordt gewijzigd.

(16)  Genoemd in artikel 129, artikel 130, lid 1, en artikel 131 bis van Richtlijn 2006/48/EG.

(17)  Artikel 131 bis, lid 1, onder a) van Richtlijn 2006/48/EG.

(18)  Op grond van Hoofdstuk 1, Afdeling 2 van Richtlijn 2006/48/EG.

(19)  Artikel 131 bis, lid 1, derde alinea van Richtlijn 2006/48/EG.

(20)  Met inbegrip van de colleges die zijn opgericht op grond van artikel 42 bis, lid 3 van Richtlijn 2006/48/EG.

(21)  Toegang van het ECSR tot informatie die gedeeld wordt binnen colleges van toezichthouders, zou overeenkomen met de zienswijzen van de door Jacques de Larosière voorgezeten Groep op Hoog Niveau inzake Financieel Toezicht in de Unie in haar verslag van 25 februari 2009, paragraaf 180 en 186, blz. 45 en 47, van de Commissie in haar mededeling van 27 mei 2009 betreffende Europees financieel toezicht (COM(2009) 252 definitief, blz. 15) en van de ECOFIN Raad in zijn conclusies van 9 juni 2009, blz. 13, die toegang van het ECSR tot deze informatie ondersteunen.