Rezerwy dewizowe i fundusze własne

Rezerwy dewizowe

Dzięki rezerwom dewizowym Europejski Bank Centralny ma wystarczające zasoby płynności, żeby móc w razie potrzeby prowadzić operacje walutowe. Te rezerwy zostały utworzone z aktywów przekazanych do EBC przez krajowe banki centralne ze strefy euro 1 stycznia 1999, z chwilą rozpoczęcia trzeciego etapu unii gospodarczej i walutowej.

Zarządzając rezerwami dewizowymi, EBC stara się osiągnąć potrójny cel: płynność, bezpieczeństwo i zwrot z inwestycji, w tej właśnie kolejności.

W skład portfela rezerw dewizowych EBC wchodzą: dolary amerykańskie, jeny, renminbi, złoto i specjalne prawa ciągnienia. Struktura rezerw zmienia się w czasie zależnie od aktualnej wartości rynkowej zainwestowanych aktywów oraz od prowadzonych przez EBC operacji na walutach obcych i złocie.

Zarządzaniem rezerwami w dolarach amerykańskich, jenach i renminbi zajmują się sam EBC oraz zainteresowane krajowe banki centralne, występujące jako jego przedstawiciele. Krajowe banki centralne mogą prowadzić działania operacyjne w tym zakresie wspólnie. Zazwyczaj zarządzają w imieniu EBC – samodzielnie bądź wspólnie – tylko jednym portfelem dolarowym lub jenowym.

Przy sprzedaży złota EBC ściśle przestrzega umowy banków centralnych w sprawie złota oraz wspólnego oświadczenia w sprawie złota, których jest sygnatariuszem (zob. link do komunikatów prasowych).

Aktualne dane dotyczące oficjalnych aktywów rezerwowych znajdują się w zestawieniu rezerw międzynarodowych.

Więcej informacji można znaleźć w statystyce rezerw międzynarodowych.

• „Trends in central banks’ foreign currency reserves and the case of the ECB”, Economic Bulletin, nr 7, EBC, listopad 2019
• „Portfolio management at the ECB”, Monthly Bulletin, EBC, kwiecień 2006
• „Foreign exchange reserves and operations of the Eurosystem”, Monthly Bulletin, EBC, styczeń 2000 

Akty prawne

Akty prawne EBC dotyczące rezerw dewizowych, w wersji opublikowanej w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, są dostępne w sekcji EBC na portalu EUR-Lex.

Komunikaty prasowe

Komunikaty prasowe dotyczące sprzedaży złota przez EBC oraz wspólne oświadczenie w sprawie złota są dostępne na stronie internetowej EBC w części Media.

Źródło zewnętrzne

Wytyczne MFW dotyczące zarządzania rezerwami dewizowymi (Guidelines for Foreign Exchange Reserve Management), 20 września 2001

Fundusze własne

Portfel funduszy własnych EBC generuje dochody na pokrycie kosztów operacyjnych niezwiązanych z realizacją zadań nadzorczych. Jest inwestowany w aktywa nominowane w euro, w ramach limitów wynikających z zasad kontroli ryzyka. Przy zarządzaniu portfelem funduszy własnych EBC uwzględnia także czynniki ryzyka związane ze zmianą klimatu.

W ramach portfela funduszy własnych inwestowane są przede wszystkim:

• opłacony kapitał EBC
• kwoty odłożone w ogólnym funduszu rezerwowym i rezerwie celowej na ryzyka finansowe.

Wielkość portfela funduszy własnych nie musi odpowiadać łącznej kwocie opłaconego kapitału EBC, ogólnego funduszu rezerwowego i rezerwy celowej na ryzyka finansowe, głównie dlatego że EBC reinwestuje przychody odsetkowe, papiery wartościowe wycenia według cen rynkowych oraz zmienia poziom ogólnego funduszu rezerwowego i rezerwy celowej na ryzyka finansowe.

Szczegółowe dane przedstawia roczny raport finansowy, publikowany jako część raportu rocznego EBC.

Zarządzanie ryzykiem

Odpowiednia alokacja rezerw dewizowych i efektywne zarządzanie nimi pomagają uzyskać płynność potrzebną do wykonywania zadań polityki pieniężnej, a jednocześnie pozwalają ograniczyć do minimum koszty utrzymywania rezerw. W osiągnięciu tych celów pomaga także zarządzanie ryzykiem, obejmujące kontrolowanie poziomu narażenia na ryzyko finansowe.

EBC jest również bezpośrednio odpowiedzialny za zarządzanie ryzykiem związanym ze swoimi portfelami inwestycyjnymi, w tym portfelami rezerw dewizowych i funduszy własnych. Zarządzanie ryzykiem finansowym ponoszonym przez EBC i monitorowanie tego ryzyka (czym zajmuje się sam EBC lub działające w jego imieniu krajowe banki centralne z Eurosystemu) dotyczy ryzyka rynkowego, kredytowego i płynnościowego. Obejmuje cztery rodzaje działań:

• wyznaczanie limitów ryzyka kredytowego i rynkowego
• zapewnienie zgodności z odpowiednimi wymogami
• pomiar wielkości narażenia na ryzyko i wyników w zakresie zarządzania nim oraz odnośną sprawozdawczość
• strategiczną alokację aktywów.

Kluczowym elementem działalności inwestycyjnej EBC jest niezależna sprawozdawczość w zakresie ryzyka i wyników. Żeby uniknąć potencjalnego konfliktu interesów, za ryzyko finansowe związane z zarządzaniem portfelami odpowiada Dyrekcja ds. Zarządzania Ryzykiem, która podlega bezpośrednio Zarządowi.