Wat is \"onderpand\"?

2 november 2016

Eenvoudig gezegd is onderpand een object van waarde dat een kredietverschaffer van een kredietnemer kan afnemen als deze een lening niet aflost volgens de overeengekomen voorwaarden. Een bekend voorbeeld is het nemen van een hypotheeklening. Normaliter zal de bank dan vragen het huis in onderpand te geven. Dit betekent dat als men de voor de hypotheeklening vastgelegde aflossingsvoorwaarden niet nakomt, de bank het recht heeft het huis in bezit te nemen. De bank kan dan het huis verkopen om zo het aan de kredietnemer uitgeleende geld terug te krijgen. Onderpand fungeert als een garantie dat de kredietverschaffer het uitgeleende bedrag terugkrijgt, zelfs wanneer de kredietnemer de lening niet, zoals overeengekomen, terugbetaalt.

Vragen centrale banken ook om onderpand wanneer ze geld verstrekken?

Ja, centrale banken vragen onderpand wanneer ze krediet verschaffen omdat eventuele verliezen op kredietverschaffing hun reputatie en onafhankelijkheid in gevaar kunnen brengen. Wanneer commerciële banken bij de ECB en de nationale centrale banken van het eurogebied – die samen het Eurosysteem vormen – aankloppen voor financiering, moeten ze onderpand verstrekken. Het Eurosysteem publiceert een lijst van wat het als onderpand accepteert: de zogeheten beleenbare activa. Deze activa kunnen obligaties zijn, of andere kortlopende waardepapieren die op de markten kunnen worden verhandeld. Andere activa die doorgaans niet worden verhandeld – zoals leningen aan de niet-financiële sector – kunnen, hoewel ze niet op de lijst zijn opgenomen, eveneens in overweging worden genomen voor gebruik als onderpand wanneer bij het Eurosysteem krediet wordt opgenomen. De nationale centrale banken zijn verantwoordelijk voor de beslissing welke activa als onderpand in aanmerking komen, overeenkomstig het onderpandskader van het Eurosysteem.