European Central Bank - eurosystem
European Central Bank - eurosystem
Search
Zoekopties
Home Media Explainers Onderzoek & publicaties Statistieken Monetair beleid De euro Betalingsverkeer & markten Werken bij de ECB
Suggesties
Sorteren op

Veelgestelde vragen over de digitale euro

Bijgewerkt op 30 oktober 2025

Doel en voordelen van de digitale euro

Invoering en werking

Vooruitgang en belanghebbenden

Effect en overwegingen

Vraag 1. Waarom heeft Europa de digitale euro nodig?

In een wereld waarin digitaal betalen in hoog tempo de norm wordt, neemt het gebruik van contant geld af en gaat de verschuiving richting online winkelen steeds sneller. De digitale euro zou een digitale vorm van contant geld zijn en consumenten toegang geven tot centralebankgeld in digitale vorm, als aanvulling op bankbiljetten en munten.

De digitale euro kan het leven makkelijker maken en biedt iets wat nu nog niet bestaat: een digitaal betaalmiddel dat algemeen geaccepteerd wordt in het hele eurogebied, voor betalingen in winkels, online of van persoon tot persoon. Net als contant geld zou de digitale euro toegankelijk zijn, kosteloos kunnen worden gebruikt bij het doen of ontvangen van betalingen, en de status van wettig betaalmiddel hebben.

Bovendien kan de digitale euro de monetaire soevereiniteit van het eurogebied in stand houden door de efficiëntie van het Europese betaallandschap als geheel te verhogen, innovatie te bevorderen en de weerbaarheid van het systeem te vergroten tegen cyberaanvallen en technische verstoringen.

Meer informatie over waarom we een digitale euro nodig hebben.

Vraag 2. Hoe kan de digitale euro de strategische autonomie van Europa bevorderen?

De digitale euro kan een Europese betaaloplossing vormen die in het hele eurogebied beschikbaar is, in Europees beheer en uitgevoerd door Europese aanbieders.

Digitale betalingen in het eurogebied blijven versnipperd en verschillen per land en naargelang de toepassing. Meer dan de helft van alle nationale markten in het eurogebied heeft geen nationale digitale betaaloplossing voor betalingen in winkels. En degene die er wel zijn, richten zich vooral op nationale markten en specifieke toepassingen. Dit betekent dat consumenten afhankelijk zijn van een klein aantal niet-Europese ondernemingen die de markt domineren. De digitale euro zou ertoe bijdragen dat Europa minder afhankelijk wordt van niet-Europese betaaldienstverleners en zou mensen de keuze bieden om Europese oplossingen te gebruiken.

Via open standaarden en door een openbare infrastructuur voor digitale betalingen te bieden, kan de digitale euro aanbieders in staat stellen gemakkelijk op te schalen naar pan-Europese oplossingen, waardoor het Europese betaallandschap concurrerender en innovatiever wordt.

Kortom, met de digitale euro kan Europa mondiaal een voorloper worden op het gebied van digitale financiën, waar innovatie het algemeen belang dient.

Vraag 3. Waarom zouden mensen de digitale euro willen gebruiken?

Met de digitale euro kunnen mensen altijd en overal binnen het eurogebied betalen – net als met contant geld, maar dan geschikt voor het digitale tijdperk. Een digitale euro zou een universeel geaccepteerd digitaal betaalmiddel zijn dat consumenten gratis kunnen gebruiken in winkels, online of van persoon tot persoon. De digitale euro maakt digitaal betalen met een publiek betaalmiddel mogelijk. De digitale euro zou zowel online als offline beschikbaar zijn.

De digitale euro zou worden ontworpen om het hoogste niveau van veiligheid en privacy te bieden, in overeenstemming met de strikte regelgeving van de Europese Unie, die de strengste veiligheids- en privacywetgeving ter wereld kent.

Het Eurosysteem zou geen personen identificeren op basis van hun betalingen. Bovendien zouden bij offline betalingen met digitale euro's enkel de betaler en de begunstigde op de hoogte zijn van de persoonlijke details van de transactie.

De digitale euro zou veilig zijn en als publiek goed de toegang voor alle consumenten waarborgen, ongeacht waar ze wonen, hun digitale vaardigheden of financiële kennis. De digitale euro kan voorzien in de behoeften van mensen met een beperking en van mensen die geen toegang hebben tot een bankrekening, zodat niemand achterblijft.

Om ervoor te zorgen dat de digitale euro in het hele eurogebied bruikbaar en toegankelijk is, voorziet de voorgestelde verordening over de digitale euro van de Europese Commissie in de verplichte aanvaarding door winkeliers die digitale betalingen accepteren en de verplichte distributie door banken aan hun klanten.

Vraag 4. Komt de digitale euro in de plaats van contant geld?

Nee. De digitale euro moet een aanvulling op, en geen vervanging van, contant geld worden. De digitale euro zou naast contant geld bestaan, als antwoord op de toenemende vraag van consumenten naar digitaal, snel en veilig betalen. Contant geld blijft wettig betaalmiddel, naast de digitale euro en alle private elektronische betaalmiddelen die momenteel in gebruik zijn.

Het huidige ontwerpproces voor nieuwe eurobankbiljetten met verbeterde echtheidskenmerken toont aan dat de ECB zich volledig verbindt aan de toekomst van contant geld. De ECB verwelkomt het pakket voor de gemeenschappelijke munt van de Europese Commissie, dat de keuzevrijheid van mensen tussen contant geld en de digitale euro behoudt wanneer ze met centralebankgeld betalen.

Kom meer te weten over de contantgeldstrategie van het Eurosysteem en het ontwerpproces voor nieuwe bankbiljetten op de pagina Toekomstige bankbiljetten op de website van de ECB.

Vraag 5. Wat kan de digitale euro betekenen voor winkeliers?

De digitale euro zou een pan-Europese oplossing zijn waarmee winkeliers hun producten en diensten aan klanten in heel Europa kunnen verkopen en een soepele en eenduidige betaalervaring bieden. De afhankelijkheid van niet-Europese betaaloplossingen zou verminderen door een Europees alternatief aan te bieden. Hierdoor krijgen winkeliers een sterkere positie om met aanbieders van betaaloplossingen te onderhandelen over voorwaarden, waardoor hun eigen kosten kunnen dalen.

Bij de ontwikkeling van de digitale euro werkt de ECB nauw samen met winkeliers en hun vertegenwoordigers. Het ontwerp van de digitale euro houdt rekening met wat winkeliers belangrijk vinden, zoals een naadloze integratie met bestaande kassa’s, gebruiksgemak en betrouwbaarheid van het betaalsysteem. Bovendien zouden winkeliers met de digitale euro onmiddellijk betalingen kunnen ontvangen zonder extra kosten, zelfs zonder internetverbinding.

Kom meer te weten over onze samenwerking met winkeliers in het rapport over het geschikt maken van de digitale euro voor het betalingsecosysteem en in ons gebruikersonderzoek met kleine winkeliers.

Vraag 6. Wat kan de digitale euro betekenen voor betaaldienstverleners?

Onder toezicht staande betaaldienstverleners, zoals banken, zouden een sleutelrol spelen bij de distributie van de digitale euro. Ze zouden voor alle zaken in verband met de digitale euro het belangrijkste aanspreekpunt voor particulieren, winkeliers en bedrijven zijn en alle eindgebruikersdiensten uitvoeren.

De digitale euro kan betaaldienstverleners ook extra zakelijke kansen bieden. Zo kunnen ze hun bereik meteen uitbreiden naar het hele eurogebied.

Het innovatieplatform voor de digitale euro van de ECB heeft aangetoond dat de digitale euro mogelijkheden biedt om de Europese betaalmarkt te verenigen, nieuwe bedrijfsmodellen te ontsluiten door middel van geharmoniseerde normen, en om toekomstige technologische ontwikkelingen te ondersteunen. De ECB gebruikt de bevindingen van het innovatieplatform voor de verdere ontwikkeling van de digitale euro.

De digitale euro kan dus fungeren als platform voor betaaldienstverleners om binnen hun aanbod diensten met toegevoegde waarde te ontwikkelen (zoals voorwaardelijke betalingen of loyaliteitsprogramma’s).

Bovendien biedt het vergoedingsmodel voor de digitale euro, dat momenteel is voorzien in de voorgestelde verordening over de digitale euro van de Europese Commissie, betaaldienstverleners economische prikkels die vergelijkbaar zijn met die van andere digitale betaalmiddelen.

Kom meer te weten over onze samenwerking met betaaldienstverleners in het rapport over het geschikt maken van de digitale euro voor het betalingsecosysteem.

Vraag 7. Hoe zou de digitale euro werken?

Met de digitale euro zouden mensen overal in het eurogebied veilige instantbetalingen kunnen doen in winkels, online en onderling, ongeacht welke aanbieder van betaaldiensten ze hebben.

De eerste stap is het instellen van uw portemonnee voor digitale euro’s bij uw bank, een postkantoor of andere betaaldienstverlener.

Zodra uw portemonnee voor digitale euro’s is ingesteld, kunt u er geld in stoppen via een gekoppelde bankrekening of door contant geld te storten. U zou dan betalingen kunnen doen met uw digitale portemonnee, bijvoorbeeld via uw telefoon of een smartcard.

Betalingen in digitale euro’s verlopen altijd veilig en onmiddellijk, zowel in fysieke winkels als online of tussen mensen.

De digitale euro zou zowel online als offline functionaliteiten bieden. U zou de digitale euro dus ook kunnen gebruiken als er geen netwerkverbinding is of als die slecht is. Bovendien zouden bij offline betalingen met digitale euro's enkel de betaler en de begunstigde op de hoogte zijn van de persoonlijke details van de transactie. Dat biedt een niveau van privacy vergelijkbaar met dat van contant geld.

Meer informatie over hoe de digitale euro zou werken.

Vraag 8. Wie zou de digitale euro kunnen gebruiken?

Zoals vermeld in de voorgestelde verordening over de digitale euro van de Europese Commissie zou de digitale euro beschikbaar worden gesteld aan mensen, bedrijven en overheidsinstanties die permanent of tijdelijk in een land van het eurogebied wonen of gevestigd zijn.

Mensen die voor persoonlijke of professionele doeleinden naar het eurogebied reizen, kunnen ook toegang krijgen tot de digitale euro.

Bovendien kunnen mensen, bedrijven en overheidsinstanties die buiten het eurogebied wonen of gevestigd zijn, toegang krijgen tot de digitale euro door een rekening in digitale euro’s te openen bij betaaldienstverleners die gevestigd of actief zijn in een land dat lid is van de Europese Economische Ruimte of in een derde land, mits er een voorafgaande overeenkomst is gesloten tussen de EU en dat derde land en/of er regelingen zijn getroffen tussen de Europese Centrale Bank en de nationale centrale bank in een land buiten het eurogebied of derde land.

Vraag 9. Hoe privé is de digitale euro?

Privacy is een van de belangrijkste ontwerpkenmerken van de digitale euro.

De digitale euro is ontworpen om offline te kunnen functioneren op een manier die gebruikers een mate van privacy biedt die gelijk staat aan die van contant geld, zowel voor het overmaken van geld naar andere mensen als voor het betalen in winkels. Bij offlinebetalingen zouden alleen de betaler en de begunstigde de persoonlijke transactiegegevens van deze betalingen kennen. Betaaldienstverleners die de digitale euro’s distribueren zouden antiwitwascontroles uitvoeren tijdens het opnemen en terugstorten van digitale euro’s, net zoals nu het geval is bij opnames en stortingen van contant geld.

In het geval van onlinetransacties zou het Eurosysteem gebruikers die betalingen verrichten of ontvangen niet kunnen identificeren, waardoor hun persoonsgegevens worden beschermd. Maar betaaldienstverleners zouden gebruikers wel kunnen identificeren om de naleving van de antiwitwasregels te controleren.

Het Eurosysteem zou dus online noch offline transacties in digitale euro’s rechtstreeks aan bepaalde personen kunnen koppelen.

De digitale euro zou onder de regelgeving van de EU vallen, waarbij voortdurend een afweging gemaakt wordt tussen privacy en veiligheid. Deze aanpak biedt een solide bescherming tegen illegale activiteiten en garandeert tegelijkertijd ieders privacy.

Meer informatie over de digitale euro en privacy.

Vraag 10. Hoe kan de ECB ervoor zorgen dat de digitale euro inclusief en toegankelijk is?

De digitale euro is een publiek goed, zoals bankbiljetten en munten nu, maar dan in digitale vorm. De ECB werkt aan het ontwerp van de digitale euro en de app voor digitale euro’s met inclusie als uitgangspunt om ervoor te zorgen dat gebruikers onder alle omstandigheden betalingen kunnen doen. De app voor de digitale euro zou voldoen aan de Europese toegankelijkheidswet, met de nadruk op cognitieve toegankelijkheid om ervoor te zorgen dat iedereen snel kan leren hoe ze de digitale euro kunnen gebruiken.

Bij het ontwerp van de digitale euro wordt rekening gehouden met de behoeften van kwetsbare consumenten. Dit gebeurt op basis van gebruikersonderzoek en door samenwerking met maatschappelijke organisaties en belangenorganisaties van consumenten. Deze organisaties benadrukten het belang van een universeel toegankelijke oplossing, een intuïtief ontwerp en persoonlijke ondersteuning. Kosteloze toegang tot de basisdiensten in digitale euro’s zou ook beschikbaar zijn voor mensen zonder een bankrekening. Zo voorkomen we dat mensen zonder vaste woon- of verblijfplaats en personen die internationale bescherming genieten zouden worden uitgesloten vanwege digitale belemmeringen.

In de voorgestelde verordening over de digitale euro van de Europese Commissie staat dat banken die de digitale euro distribueren verplicht worden kosteloos basisbetalingsdiensten in digitale euro’s aan te bieden wanneer hun klanten daarom vragen.

De digitale euro wordt zo ontworpen dat in ieders behoefte wordt voorzien en niemand achterblijft.

Vraag 11. Hoe wil de ECB ervoor zorgen dat betalingen in digitale euro’s overal in het eurogebied op dezelfde manier gaan?

Onder toezicht staande betaaldienstverleners, zoals banken in het eurogebied, zouden verantwoordelijk zijn voor de distributie van de digitale euro. Om ervoor te zorgen dat het betaalschema voor de digitale euro in het gehele eurogebied op dezelfde manier ten uitvoer wordt gelegd, ontwikkelt het Eurosysteem in een gezamenlijk en iteratief proces met marktdeelnemers een rulebook voor de digitale euro. Het rulebook zou voorzien in een reeks gemeenschappelijke regels, standaarden en procedures om ervoor te zorgen dat de basisdiensten in digitale euro’s in het hele eurogebied hetzelfde zijn. Zo krijgen gebruikers, ongeacht in welke lidstaat ze wonen of welke betaaldienstverlener ze hebben, eenzelfde ervaring – net zoals nu het geval is met contant geld.

Vraag 12. Wordt de digitale euro een alternatieve munt binnen het Eurosysteem?

Nee, net zoals bankbiljetten en munten geen alternatieve valuta’s zijn, maar eerder verschillende vormen van dezelfde munt, zou de digitale euro ook gewoon een andere manier zijn om in euro’s te betalen. De digitale euro zou tegemoetkomen aan de groeiende voorkeur van mensen en bedrijven om digitaal te betalen.

Lees meer over de betaalvoorkeuren van mensen in het onderzoek naar het betaalgedrag van consumenten in het eurogebied (SPACE).

Vraag 13. Wat is het verband tussen instantbetalingen en de digitale euro?

Als consumenten vandaag in de winkel niet-contant betalen, ontvangen winkeliers het geld niet meteen. Dat zou veranderen met de digitale euro. Alle betalingen in digitale euro’s zijn instantbetalingen.

Door de gemeenschappelijke regels, standaarden en procedures die voor de digitale euro worden ontwikkeld, kunnen instantbetaaloplossingen verder worden doorgevoerd en voor alle landen van het eurogebied gaan gelden. Hierdoor zou Europa minder afhankelijk worden van het kleine aantal particuliere, niet-Europese ondernemingen dat momenteel de betaalsector domineert.

Vraag 14. Hoe zou de technische architectuur van de digitale euro werken en zou die gebaseerd zijn op ‘distributed ledger technology’ (DLT) zoals blockchain?

De digitale euro zou functioneren op een centraal afwikkelingsplatform en het Eurosysteem zou alle afwikkelingen en aangehouden bedragen registreren en verifiëren. Als directe verplichtingen van het Eurosysteem is het belangrijk dat de digitale euro’s in de portemonnee van mensen veilig zijn. Dit om vertrouwen te garanderen, zowel in de euro als in het Eurosysteem.

De digitale euro is niet gebaseerd op distributed ledger technology (DLT), maar maakt wel gebruik van belangrijke DLT-ontwerpbeginselen om de weerbaarheid en efficiëntie te vergroten en de algehele prestaties en betrouwbaarheid van het systeem te verbeteren.

De schokbestendige technische architectuur van de digitale euro zou gebaseerd zijn op vaste standaarden. De multiregionale opzet, waarin elke regio is uitgerust met meerdere servers, gaat veel verder dan de standaardinrichting voor back-ups. Zo kan onder alle omstandigheden de continuïteit van de dienstverlening gewaarborgd worden.

Vraag 15. Waar staat het project voor de digitale euro op dit moment?

Het project voor de digitale euro gaat verder. In de voorbereidingsfase, die in november 2023 van start ging en in oktober 2025 werd afgerond, is vooruitgang geboekt met de technische ontwikkeling en vonden experimenten plaats. Deze werkzaamheden waren gebaseerd op de ontwerpkeuzes en technische vereisten die tijdens de onderzoeksfase waren vastgesteld.

Nu de onderzoeks- en voorbereidingsfase zijn afgerond, werkt het Eurosysteem aan de verdere ontwikkeling van de technische aspecten, uitbreiding van de betrokkenheid van marktpartijen en verdere ondersteuning van het wetgevingsproces. Ervan uitgaande dat de nodige wetgeving voor de invoering van de digitale euro in de loop van 2026 wordt aangenomen, willen we klaar zijn voor een mogelijke eerste uitgifte van de digitale euro in 2029.

Vraag 16. Wie is bij het project voor de digitale euro betrokken?

Het Eurosysteem, dat bestaat uit de ECB en de nationale centrale banken van het eurogebied, wil ervoor zorgen dat de digitale euro aan de behoeften van de gebruikers voldoet. Daarom zit het Eurosysteem regelmatig samen met beleidsmakers, wetgevers, marktdeelnemers, maatschappelijke organisaties en uiteraard burgers, immers de mogelijke eindgebruikers van de digitale euro.

Dit overleg vindt plaats in verschillende contexten, zoals bij de Euro Retail Payments Board, die belanghebbenden uit alle onderdelen van de Europese markt voor retailbetalingen samenbrengt, en de Rulebook Development Group, die hooggeplaatste professionals uit de publieke en private sector met ervaring op het gebied van financiën en betalingen samenbrengt (zie Vraag 18).

De ECB heeft ook geregeld contact met:

De ECB neemt regelmatig deel aan de vergaderingen van de Eurogroep met de ministers van Financiën van de landen van het eurogebied en stelt de Commissie economische en monetaire zaken van het Europees Parlement regelmatig op de hoogte van het project voor de digitale euro.

Lees meer over governance en de betrokkenheid van belanghebbenden.

Vraag 17. Hoe worden Europese wetgevers bij het proces betrokken?

Op 28 juni 2023 presenteerde de Europese Commissie het pakket voor de gemeenschappelijke munt met voorstellen om het gebruik van contant geld te ondersteunen en het kader voor een mogelijke digitale euro tot stand te brengen. De ECB verwelkomt het feit dat het voorstel voor de digitale euro vergezeld gaat van een voorstel om de rol van contant geld te versterken, aangezien beide wettig betaalmiddel en vormen van centralebankgeld zijn. Dit moet ervoor zorgen dat burgers en bedrijven met een toekomstige digitale euro de keus hebben om overal in het eurogebied digitaal te betalen met een breed geaccepteerde, goedkope, veilige en robuuste vorm van publiek geld.

De ECB biedt zo nodig ondersteuning en technisch advies bij het wetgevingsproces. Het Eurosysteem zal noodzakelijke aanpassingen die uit het wetgevingstraject naar voren kunnen komen in het ontwerp van de digitale euro meenemen.

De Raad van Bestuur van de ECB zal pas een besluit nemen over de uitgifte van de digitale euro nadat de verordening over de invoering van de digitale euro is vastgesteld.

Vraag 18. Hoe gaat de ontwikkeling van het rulebook voor de digitale euro in zijn werk?

Via de Rulebook Development Group (RDG) werkt het Eurosysteem aan het ontwerprulebook, in nauwe samenwerking met vertegenwoordigers van de Europese retailbetalingsmarkt.

Deze groep, die bestaat uit hooggeplaatste vertegenwoordigers van Europese verenigingen aan zowel de aanbod- als de vraagzijde van de Europese retailbetalingsmarkt, werkt op basis van de ontwerpkeuzes voor de digitale euro die de Raad van Bestuur van de ECB al heeft goedgekeurd.

Binnen de RDG zijn er een aantal specifieke werkstromen opgezet voor de uitwerking van bepaalde onderdelen van het rulebook die bijzondere deskundigheid vereisen.

In juni 2025 werd een herzien tussentijds ontwerp van het rulebook voor de digitale euro ter beschikking van de RDG gesteld voor een marktconsultatie. Het ontwerprulebook blijft voldoende flexibel om rekening te houden met toekomstige aanpassingen die voortvloeien uit de definitieve tekst van de verordening over de invoering van de digitale euro, zodra deze is aangenomen.

Meer informatie over het rulebook voor de digitale euro.

Vraag 19. Is de digitale euro programmeerbaar geld?

Programmeerbaar geld is een digitale vorm van geld die wordt gebruikt voor een vooraf bepaald doel, zoals een voucher, waarbij beperkingen staan op waar, wanneer of door wie het geld kan worden gebruikt.

Zoals ook in de voorgestelde verordening over de digitale euro van de Europese Commissie is voorzien, zou de digitale euro nooit programmeerbaar geld zijn, maar hij zou voorwaardelijke betalingen kunnen vergemakkelijken (bijvoorbeeld als een klant iets online koopt en kiest voor betaling bij levering).

Vraag 20. Zouden mensen moeten betalen om de digitale euro te gebruiken?

Als publiek goed zou de digitale euro kosteloos zijn voor basisgebruik door individuele gebruikers.

Banken en andere betaaldienstverleners zouden hun klanten aanvullende, betaalde diensten voor de digitale euro kunnen leveren. Dergelijke diensten met toegevoegde waarde kunnen de digitale euro nog aantrekkelijker maken voor gebruikers, denk aan voorwaardelijke betalingen. Dat zou online winkelen veiliger kunnen maken, omdat het geld pas wordt overgemaakt wanneer de levering van het product is bevestigd. Dit vermindert het risico op fraude en vereenvoudigt terugbetalingen.

Vraag 21. Hoe verhouden andere pan-Europese betalingsinitiatieven zich tot de digitale euro?

De ECB verwelkomt Europese marktinitiatieven die verder reiken dan de binnenlandse markten.

De digitale euro moet binnenlandse en regionale schema’s helpen opschalen voor verschillende toepassingen, ook over de grenzen heen. Dit bevordert eenvoudigere, bredere en efficiëntere acceptatie van oplossingen uit de Europese private sector dankzij geharmoniseerde standaarden. Europese betaaldienstverleners kunnen hiervan profiteren, in de eerste plaats door hun geografisch bereik te vergroten en door in te spelen op niet eerder ingevulde gebruikersbehoeften.

Het conceptvoorstel voorziet in de mogelijkheid om particuliere oplossingen te integreren, bijvoorbeeld via mogelijke ‘co-badging’ op fysieke kaarten en bestaande digitale portemonnees. In beide gevallen zou de digitale euro de ‘terugvaloptie’ zijn die een pan-Europees bereik mogelijk maakt en tegelijkertijd de markttoegang behoudt voor binnenlandse of regionale systemen.

Vraag 22. Krijgen betaaldienstverleners een vergoeding voor de distributie van de digitale euro?

Het Eurosysteem stelt een vergoedingsmodel voor dat eerlijke economische prikkels creëert voor alle partijen die betrokken zijn bij het ecosysteem van de digitale euro. Voor banken en andere betaaldienstverleners dekt het vergoedingsmodel de operationele kosten van de distributie van de digitale euro.

Net zoals nu het geval is voor andere betalingssystemen, zouden betaaldienstverleners die de digitale euro distribueren, winkeliers kosten in rekening kunnen brengen voor deze diensten. De prijzen voor winkeliers en betaaldienstverleners zouden worden begrensd, zoals de Europese Commissie in de voorgestelde verordening over de digitale euro aangeeft.

Net als bij de productie en uitgifte van bankbiljetten zou het Eurosysteem de kosten dragen voor het opzetten van een schema en infrastructuur voor de digitale euro. Bovendien streeft het Eurosysteem ernaar de extra investeringskosten voor dienstverleners zoveel mogelijk te beperken door bestaande infrastructuren maximaal te benutten.

Vraag 23. Kan de digitale euro de financiële stabiliteit bedreigen doordat banken een minder belangrijke rol gaan spelen?

Ons financiële stelsel – met het bankwezen als centrale spil – werkt goed en het Eurosysteem wil de sleutelrol die banken spelen in de efficiënte kredietverstrekking aan de economie behouden.

De ECB heeft de volgende ontwerpkeuzes gemaakt om de mogelijke risico’s van de digitale euro voor het financiële stelsel tot een minimum te beperken.

  • Gebruikers zouden tot een bepaald maximum aan digitale euro’s in hun portemonnee (wallet) mogen aanhouden. Dit zou een buitensporige uitstroom van bankdeposito’s voorkomen en de stabiliteit van ons financiële stelsel garanderen, zelfs in tijden van crisis.
  • Door hun portemonnee voor digitale euro’s aan een bankrekening te koppelen zouden gebruikers betalingen kunnen doen boven het maximumtegoed. Het tekort kan zo ook onmiddellijk worden aangevuld zonder dat ze hun wallet van tevoren moeten ophogen. Uiteraard moeten ze dan wel voldoende tegoed hebben op de gekoppelde rekening bij de bank.
  • Net als bij contant geld in hun portemonnee, zouden gebruikers geen spaarrente ontvangen over het tegoed in digitale euro’s.

Naar aanleiding van een verzoek tijdens de wetgevingsonderhandelingen heeft de ECB een technische analyse uitgevoerd om de potentiële effecten van diverse hypothetische maximumtegoeden in te schatten. Deze analyse bevestigde dat het gebruik van de digitale euro voor dagelijkse betalingen de financiële stabiliteit niet zou schaden en dat – rekening houdend met verschillende hypothetische maximumtegoeden van hoogstens € 3.000 per persoon die de medewetgevers vroegen te testen – de digitale euro de financiële stabiliteit in het eurogebied niet zou schaden, zelfs in een zeer onwaarschijnlijk en uiterst conservatief crisisscenario.

Vraag 24. Maakt de invoering van de digitale euro betalingen in Europa kwetsbaarder voor cyberaanvallen?

Net als andere digitale infrastructuren zou de digitale euro het doelwit kunnen zijn van cyberaanvallen. Om dit risico te beperken moet het ontwerp van de digitale euro gebruikmaken van geavanceerde technologieën om een systeem te creëren dat cyber- en toekomstbestendig is. Bij het ontwerp van de cyberveiligheidsmaatregelen maakt de ECB gebruik van beproefde werkwijzen van het Eurosysteem bij andere marktinfrastructuren en van regelmatig geplande tests tegen gesimuleerde aanvallen.

Vraag 25. Waarin verschilt de digitale euro van een stablecoin of crypto?

De digitale euro zou centralebankgeld zijn, uitgegeven en gegarandeerd door het Eurosysteem, dat bestaat uit de Europese Centrale Bank en de nationale centrale banken van het eurogebied. Net als de eurobankbiljetten en -munten zou de digitale euro wettig betaalmiddel zijn, wat betekent dat iedereen ermee kan betalen. Als centralebankgeld en een publiek goed zou de digitale euro stabiel en betrouwbaar zijn – u zou er altijd zeker van zijn dat één digitale euro één euro waard is.

Stablecoins worden gecreëerd door particuliere bedrijven. Ze worden niet gegarandeerd door een centrale bank of overheidsinstantie. De waarde hangt af van hoe goed het bedrijf zijn reserves en financiën beheert, en dit kan worden beïnvloed door factoren waarop het geen invloed heeft. Dat betekent dat de stabiliteit van stablecoins niet zo zeker is als die van de euro.

Crypto’s zoals bitcoin of ether zijn nog anders. Ze worden niet door een instelling gedekt en hebben geen onderliggende waarde. De prijzen ervan kunnen sterk stijgen en dalen en er is geen organisatie verantwoordelijk als ze hun waarde verliezen.

Zie onze explainer Wat is de bitcoin?.

Q26. Hoeveel kost het project voor de digitale euro het Eurosysteem?

Investeren in de digitale euro is essentieel om ervoor te zorgen dat onze munt - en de betalingssector als geheel - ook in het digitale tijdperk geschikt blijft voor het doel.

Sommige componenten van de digitale euro, zoals de afwikkeling van betalingen, zouden intern binnen het Eurosysteem worden ontwikkeld. Voor andere, zoals de offline component, hebben we raamovereenkomsten opgesteld met externe aanbieders. Raamovereenkomsten houden geen betaling in en bevatten waarborgen die het mogelijk maken het toepassingsgebied aan te passen op basis van wijzigingen in de wetgeving.

De totale ontwikkelingskosten, die zowel extern als intern ontwikkelde componenten omvatten, worden geraamd op € 1,3 miljard, terwijl de jaarlijkse werkingskosten naar verwachting rond € 320 miljoen zullen bedragen. Het Eurosysteem zet de voorbereidingen voort naar aanleiding van oproepen van de leiders van het eurogebied om zo snel mogelijk klaar te zijn voor een mogelijke uitgifte. De nodige wetgeving is echter nog niet aangenomen. De werkzaamheden zijn daarom gestructureerd in modules om geleidelijke opschaling mogelijk te maken en de financiële verplichtingen te beperken.

Het Eurosysteem zou de kosten van de invoering van het betaalschema en de infrastructuur voor de digitale euro dragen, net als voor de productie en uitgifte van eurobankbiljetten – die, precies zoals de digitale euro, een publiek goed zijn. Net als bij bankbiljetten worden deze kosten gedekt door seigniorage (de inkomsten die de ECB uit de uitgifte van geld haalt), zelfs als de aangehouden digitale euro’s gering zijn in vergelijking met de bankbiljetten in omloop. De ECB verbindt zich ertoe de kosten laag te houden door zoveel mogelijk de bestaande infrastructuur te benutten, zonder afbreuk te doen aan de waarde van een digitale euro voor consumenten en winkeliers.

Omdat de digitale euro een publiek goed is, zou het basisgebruik kosteloos zijn voor consumenten en kostenefficiënt voor Europese winkeliers. Het Eurosysteem zou geen kosten of vergoedingen aanrekenen voor transacties in digitale euro’s.