Ta’ min hu l-BĊE?

30 ta' Jannar 2020

Il-BĊE huwa tal-banek ċentrali tal-pajjiżi kollha fl-UE flimkien. Tista’ tikkunsidrahom bħala azzjonisti. Kull wieħed minnhom għandu sehem fil-kapital tal-BĊE Fi kliem ieħor, kull wieħed ipprovda ċertu ammont ta’ flus sabiex inkunu nistgħu, aħna fil-BĊE, naħdmu lejn l-għan tagħna li nżommu l-prezzijiet stabbli fiż-żona tal-euro kollha.

Dawn il-banek ċentrali huma l-uniċi sidien tal-BĊE – m'hemmx sidien privati. Fost affarijiet oħra, dan ifisser li m’aħniex influwenzati minn interessi finanzjarji privati li jistgħu jaffettwaw l-indipendenza tagħna.

Kemm iħallas kull bank ċentrali?

Mela, jiddependi fuq id-daqs tal-popolazzjoni u l-ekonomija ta’ kull pajjiż meta mqabbel mad-daqs tal-UE kollha kemm hi. Hawnhekk tidħol "l-iskema kapitali”. Aħna nużaw din l-iskema biex nikkalkulaw eżattament kemm għandu jħallas il-bank ċentrali ta’ kull pajjiż.

Xi pajjiżi jħallsu aktar minn oħrajn, imma dan ma jfissirx li għandhom vuċi ikbar fid-deċiżjonijiet tal-BĊE. L-ammont li jħallsu huwa proporzjonat mad-daqs tagħhom. U fi kwalunkwe każ, kull pajjiż li juża l-euro għandu vuċi fil-Kunsill Governattiv tal-BĊE. Kollha għandhom vuċi fil-laqgħat u sistema ta' rotazzjoni tiddetermina meta jkun imisshom jivvotaw.

Dawn il-pajjiżi biss – id-19-il pajjiż li jużaw l-euro – iħallsu l-ammont totali kkalkulat għalihom bl-użu tal-iskema kapitali. B'kuntrast ma’ dan, il-pajjiżi tal-UE bil-munita tagħhom iħallsu biss frazzjoni minn dan l-ammont – 3.75%, għall-eżattezza. Jikkontribwixxu għax għadhom parti mis-Sistema Ewropea ta’ Banek Ċentrali, jew l-SEBĊ, u għalhekk huma involuti f'uħud mill-attivitajiet tat-teħid tad-deċiżjonijiet tal-BĊE.

Allura kull bank ċentrali iħallas ammont differenti. Dan l-ammont qatt jinbidel?

Iva. Aħna naġġornaw l-iskema kapitali – u għalhekk l-ammont li kull bank ċentrali jħallas – darba kull ħames snin u kull meta jinbidel l-għadd ta’ pajjiżi fl-UE.

Aħna nagħmlu dan biex inqisu l-bidliet fid-daqs tal-popolazzjoni u l-ekonomija ta’ kull pajjiż, kemm matul iż-żmien kif ukoll fi proporzjon mal-bqija ta' l-UE.