Płatności natychmiastowe

26 września 2016 (ostatnia aktualizacja 24 lipca 2025)

Żyjemy w świecie błyskawicznie przekazywanych komunikatów, a mimo to płatności internetowe w UE idą czasem nawet cały dzień. Zdarza się także, że przelew zlecony w weekend lub święto wychodzi z konta nadawcy dopiero następnego dnia roboczego.

Płatności natychmiastowych można dokonywać przez całą dobę, 365 dni w roku, a przekazane pieniądze już po kilku sekundach są dostępne na rachunku odbiorcy. Europejscy dostawcy usług płatniczych opracowali zestaw wspólnych zasad i standardów dotyczących płatności natychmiastowych – schemat polecenia przelewu natychmiastowego SEPA.

Co to jest SEPA?

SEPA oznacza jednolity obszar płatności w euro. A jaki jest jego cel? Ma on umożliwić przekazywanie pieniędzy – przez polecenie zapłaty, polecenie przelewu (natychmiastowego) lub kartą – do dowolnego miejsca w Europie równie łatwo, bezpiecznie i sprawnie, jak przy transakcjach w obrębie tego samego kraju.

Równe warunki działania w sektorze płatności natychmiastowych

Wprawdzie płatności natychmiastowe są wykorzystywane na coraz większą skalę, ale dotychczas nie wszyscy Europejczycy mieli do nich równy dostęp. To się zmieniło wraz z wejściem w życie rozporządzenia w sprawie płatności natychmiastowych. Dostawcy usług płatniczych z UE, którzy oferują „zwykłe” polecenia przelewu w euro, muszą obecnie dodatkowo umożliwić wykonywanie i odbieranie płatności natychmiastowych w euro.

Zgodnie z tymi przepisami opłaty za płatności natychmiastowe nie mogą być wyższe niż za zwykłe usługi o tych samych parametrach i za pośrednictwem tego samego kanału. Celem wprowadzonych wymogów jest zapewnienie powszechnej dostępności płatności natychmiastowych zarówno dla konsumentów, jak i dla firm.

Zalety płatności natychmiastowych

Usługa płatności natychmiastowych pozwala wykonywać i odbierać elektroniczne płatności w euro w dowolnym miejscu i w każdej chwili. W niektórych krajach już można dokonywać takich płatności za pomocą telefonu komórkowego równie szybko i wygodnie jak podczas płacenia gotówką. Dzięki temu w restauracji można bez problemu zapłacić swoją część rachunku lub przekazać pieniądze osobie, która płaci za wspólną kolację. Większość takich rozwiązań działa jednak tylko w skali krajowej i nie można ich zastosować do płatności na rzecz użytkowników w innych krajach.

W handlu elektronicznym płatności natychmiastowe chronią sprzedawcę przed ryzykiem, że nie dostanie pieniędzy za towar, ponieważ płatność przychodzi przed wysyłką towarów. W transakcjach między firmami płatności natychmiastowe mogą poprawić płynność, ułatwić zarządzanie pieniędzmi, zmniejszyć opóźnienia i przyspieszyć rozliczanie faktur. Płatności natychmiastowe są podstawą dalszych innowacji dla dostawców usług płatniczych i przedsiębiorstw oraz pozwalają zwiększyć efektywność działalności. Ułatwiają tworzenie nowych rozwiązań i dodatków w zakresie płatności cyfrowych, służą poprawie obsługi użytkowników i zwiększają konkurencję w sektorze płatności.

Rola EBC

EBC odpowiada za bezpieczeństwo i sprawne funkcjonowanie elektronicznych transakcji płatniczych w euro. W związku z tym pełne wdrożenie płatności natychmiastowych jest jednym z głównych celów strategii Eurosystemu dotyczącej płatności detalicznych. Realizacja tego celu może zwiększyć odporność i autonomię strategiczną europejskiego rynku płatności przez ograniczenie zależności od dostawców usług spoza UE.

W celu wspierania innowacyjnych rozwiązań współpracujemy z sektorem płatności przy wypracowywaniu wspólnych zasad i standardów oraz usuwaniu istniejących jeszcze przeszkód dla płatności w całej UE. EBC przewodniczy Radzie ds. Płatności Detalicznych w Euro – zrzeszeniu dostawców i użytkowników usług płatniczych, którego celem jest bardziej zintegrowany, innowacyjny i konkurencyjny rynek płatniczy w UE. Ta organizacja określa wspólne priorytety i dąży do zaradzenia fragmentacji rynku płatności detalicznych. Od 2014 kieruje pracami nad ogólnoeuropejskimi płatnościami natychmiastowymi i monitoruje postępy w ich upowszechnianiu.

Żeby ułatwić dostawcom usług płatniczych wprowadzenie płatności natychmiastowych, EBC stworzył usługę, która pozwala im rozliczać transakcje błyskawicznie, bezpiecznie i przez całą dobę. Dzięki usłudze natychmiastowego rozliczania płatności w systemie TARGET (TIPS), którą uruchomiono w listopadzie 2018, dostawcy usług płatniczych mogą obsługiwać płatności natychmiastowe swoich klientów na rzecz odbiorców w całej Europie.