Συνοπτική παρουσίαση

Η οικονομία της ζώνης του ευρώ προβλέπεται να συνεχίσει τη σταδιακή ανάκαμψή της τα επόμενα έτη, εν μέσω σημαντικής γεωπολιτικής αβεβαιότητας και αβεβαιότητας ως προς την πολιτική που θα ασκηθεί. Αν και η ανάπτυξη ξανάρχισε με συγκρατημένο ρυθμό στη διάρκεια του 2024, οι πρόσφατοι δείκτες υποδηλώνουν εξασθένηση της ανάπτυξης βραχυπρόθεσμα, καθώς η συνεχιζόμενη υποτονική εμπιστοσύνη των καταναλωτών και η υψηλή αβεβαιότητα πιθανόν να ενισχύσουν τα κίνητρα αποταμίευσης των νοικοκυριών. Ωστόσο, υπάρχουν οι συνθήκες για την εκ νέου ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης. Πιο συγκεκριμένα, η άνοδος των πραγματικών μισθών και της απασχόλησης, σε ένα περιβάλλον ισχυρών αγορών εργασίας, αναμένεται να στηρίξει μια ανάκαμψη που θα εξακολουθήσει να στηρίζεται μεταξύ άλλων στην κατανάλωση. Η εγχώρια ζήτηση αναμένεται επίσης να ενισχυθεί από τη χαλάρωση των συνθηκών χρηματοδότησης, σύμφωνα με τις προσδοκίες της αγοράς για τη μελλοντική πορεία των επιτοκίων. Παρότι περιβάλλονται από υψηλή αβεβαιότητα, οι δημοσιονομικές πολιτικές βρίσκονται, βάσει των υποθέσεων, συνολικά σε πορεία δημοσιονομικής προσαρμογής. Ωστόσο, οι πόροι του προγράμματος Next Generation EU (NGEU) αναμένεται να στηρίξουν την ανάπτυξη έως τη λήξη του το 2027. Σύμφωνα με την υπόθεση του βασικού σεναρίου ότι οι εμπορικές πολιτικές των κυριότερων εμπορικών εταίρων της Ευρώπης παραμένουν αμετάβλητες, η εξωτερική ζήτηση αναμένεται να ενισχυθεί και να στηρίξει τις εξαγωγές της ζώνης του ευρώ. Ως εκ τούτου, οι καθαρές εξαγωγές αναμένεται να έχουν σε γενικές γραμμές ουδέτερη συμβολή στην αύξηση του ΑΕΠ, παρά τις υφιστάμενες προκλήσεις ανταγωνιστικότητας. Το ποσοστό ανεργίας προβλέπεται να μειωθεί περαιτέρω σε ιστορικώς χαμηλά επίπεδα. Καθώς ορισμένοι από τους κυκλικούς παράγοντες που μείωσαν πρόσφατα την παραγωγικότητα αρχίζουν να εξαλείφονται, η παραγωγικότητα αναμένεται να ανακάμψει στη διάρκεια του χρονικού ορίζοντα προβολής, αν και εξακολουθούν να υπάρχουν διαρθρωτικές προκλήσεις. Συνολικά, ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ αναμένεται, βάσει των προβολών, να διαμορφωθεί σε 0,7% το 2024, 1,1% το 2025 και 1,4% το 2026 και στη συνέχεια να επιβραδυνθεί σε 1,3% το 2027. Σε σύγκριση με τις μακροοικονομικές προβολές των εμπειρογνωμόνων της ΕΚΤ του Σεπτεμβρίου 2024, οι προοπτικές για την αύξηση του ΑΕΠ έχουν αναθεωρηθεί προς τα κάτω, κυρίως λόγω αναθεωρήσεων των στοιχείων για τις επενδύσεις το α΄ εξάμηνο του 2024, προσδοκιών για χαμηλότερο ρυθμό αύξησης των εξαγωγών το 2025 και μιας μικρής προς τα κάτω αναθεώρησης της προβλεπόμενης επέκτασης της εγχώριας ζήτησης το 2026.^[1]

Ο γενικός πληθωρισμός βάσει του ΕνΔΤΚ προβλέπεται να αυξηθεί στα τέλη του 2024 και στη συνέχεια να μειωθεί σε επίπεδα γύρω από τον στόχο της ΕΚΤ για πληθωρισμό 2% από το β΄ τρίμηνο του 2025. Οι επιδράσεις βάσης στη συνιστώσα της ενέργειας αναμένεται να αποτελέσουν τον κύριο παράγοντα που θα συμβάλει στην πρόσκαιρη αύξηση του πληθωρισμού στην αρχή του χρονικού ορίζοντα προβολής. Με βάση τις υποθέσεις για μείωση των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, ο πληθωρισμός των τιμών της ενέργειας είναι πιθανόν να παραμείνει αρνητικός έως το β΄ εξάμηνο του 2025 και στη συνέχεια να διατηρηθεί χαμηλός, με εξαίρεση μια ελαφριά άνοδο το 2027 λόγω της θέσπισης νέων μέτρων για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής. Ο πληθωρισμός των ειδών διατροφής αναμένεται, βάσει των προβολών, να αυξηθεί έως τα μέσα του 2025, κυρίως λόγω της εκ νέου ενίσχυσης της δυναμικής των τιμών των μη επεξεργασμένων ειδών διατροφής, και στη συνέχεια να μειωθεί σε 2,2% κατά μέσο όρο έως το 2027. Ο πληθωρισμός βάσει του ΕνΔΤΚ χωρίς τις τιμές της ενέργειας και των ειδών διατροφής (HICPX) αναμένεται να μειωθεί στις αρχές του 2025 καθώς οι έμμεσες επιδράσεις προηγούμενων διαταραχών των τιμών της ενέργειας θα εξασθενούν, οι πιέσεις από την πλευρά του κόστους εργασίας θα υποχωρούν και οι επιδράσεις από την προηγηθείσα αυστηροποίηση της νομισματικής πολιτικής θα εξακολουθούν να μεταδίδονται με χρονική υστέρηση στις τιμές καταναλωτή. Η μείωση αυτή αναμένεται να προέλθει κυρίως από την υποχώρηση του πληθωρισμού των τιμών των υπηρεσιών, ο οποίος μέχρι στιγμής υπήρξε σχετικά επίμονος. Συνολικά, ο πληθωρισμός HICPX αναμένεται να αποκλιμακωθεί από 2,9% το 2024 σε 1,9% το 2027. Ο ρυθμός αύξησης των μισθών θα παραμείνει αρχικά υψηλός, αλλά θα υποχωρήσει σταδιακά καθώς θα εξασθενούν οι πιέσεις που συνδέονται με την αντιστάθμιση του πληθωρισμού. Η συγκράτηση του ρυθμού αύξησης των αμοιβών ανά απασχολούμενο, σε συνδυασμό με την ανάκαμψη της ανόδου της παραγωγικότητας, αναμένεται να οδηγήσει σε σημαντικά βραδύτερη αύξηση του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος. Ως εκ τούτου, οι εγχώριες πιέσεις στις τιμές αναμένεται να υποχωρήσουν, με τα περιθώρια κέρδους αρχικά να απορροφούν τις πιέσεις που προέρχονται από το κόστος εργασίας ενόσω αυτές θα παραμένουν υψηλές, και να ανακάμπτουν στη διάρκεια του χρονικού ορίζοντα προβολής. Οι εξωτερικές πιέσεις στις τιμές αναμένεται να παραμείνουν συγκρατημένες συνολικά. Σε σύγκριση με τις προβολές του Σεπτεμβρίου 2024, οι προοπτικές για τον γενικό πληθωρισμό βάσει του ΕνΔΤΚ έχουν αναθεωρηθεί οριακά προς τα κάτω για το 2024 και το 2025, κυρίως λόγω των χαμηλότερων από ό,τι αναμενόταν στοιχείων και των παραδοχών για χαμηλότερες τιμές του πετρελαίου και της ηλεκτρικής ενέργειας.