Valutamarktoperaties

Wat zijn valutamarkttransacties?

Het Eurosysteem verricht valutamarkttransacties overeenkomstig de artikelen 127 en 219 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie. Valutamarkttransacties omvatten

• valutamarktinterventies;
• transacties zoals de verkoop van rentebaten op externe reserves en zogenoemde commerciële transacties.

Valutamarktinterventies

Unilateraal of gezamenlijk

Bij gebreke van formele overeenkomsten of algemene richtsnoeren kan het Eurosysteem, indien nodig, besluiten over te gaan tot valutamarktinterventies. Het Eurosysteem kan deze ofwel zelfstandig verrichten (unilateraal) ofwel als onderdeel van een gecoördineerde interventie met andere centrale banken (gezamenlijk).

Gecentraliseerd of gedecentraliseerd

Interventies kunnen direct door de ECB worden verricht (gecentraliseerd) of door nationale centrale banken die kenbaar (als zogeheten disclosed agents) namens de ECB handelen (gedecentraliseerd). Of de interventie gecentraliseerd of gedecentraliseerd wordt uitgevoerd, is vanuit het oogpunt van de uiteindelijke doelstelling van de transactie niet van belang.

Eventuele interventies in een andere EU-valuta worden verricht onverminderd het hoofddoel van de ECB, namelijk het handhaven van prijsstabiliteit, en worden door het Eurosysteem uitgevoerd in nauwe samenwerking met de desbetreffende nationale centrale bank buiten het eurogebied, met name met betrekking tot de financiering van de interventie.

Wisselkoersstelsel II

Achtergrond

Valutamarktinterventies kunnen ook plaatsvinden in het kader van het wisselkoersstelsel II (ERM II), dat bij de start van de derde fase van de Economische en Monetaire Unie in werking is getreden. Het ERM II is voornamelijk gebaseerd op twee juridische documenten: een resolutie van de Europese Raad van 16 juni 1997 en een overeenkomst van 1 september 1998, zoals gewijzigd, tussen de ECB en de nationale centrale banken van de landen die niet tot het eurogebied behoren.

Conventies en procedures voor het ERM II (alleen beschikbaar in het Engels)

Deelnemers

Denemarken neemt sinds 4 januari 1999 deel aan het ERM II, na deelname aan het oorspronkelijke ERM. Bulgarije is op 13 juli 2020 toegetreden.

Eurospilkoersen en verplichte-interventiekoersen voor aan het ERM II deelnemende valuta's

Rol van de Ecofin-Raad

Valutamarktinterventies kunnen ook worden verricht in het kader van institutionele wisselkoersbetrekkingen tussen de euro en de valuta's van landen buiten de Europese Unie (bijvoorbeeld de Amerikaanse dollar en de Japanse yen). Met betrekking tot deze valuta's zijn in artikel 219 van het Verdrag twee mogelijke institutionele regelingen neergelegd:

• de Ecofin-Raad kan formele overeenkomsten sluiten over een stelsel van wisselkoersen voor de euro;
• de Ecofin-Raad kan algemene oriëntaties voor het wisselkoersbeleid van het Eurosysteem vaststellen.

Tot dusver is geen van deze twee procedures toegepast. In beide gevallen zou de ECB in de procedure worden betrokken, ofwel door een aanbeveling aan ofwel door een raadpleging door de Ecofin-Raad. Bij deze beide institutionele procedures dient het hoofddoel van het handhaven van prijsstabiliteit echter onverlet te blijven. Bij het verrichten van valutamarktinterventies is de ECB niet beperkt tot haar externe reserves. De ECB kan interventies ook financieren met behulp van andere middelen, zoals deviezenswaps.