Decyzje w sprawie polityki pieniężnej

16 marca 2023

Inflacja według projekcji za długo pozostanie zbyt wysoka. W związku z tym Rada Prezesów postanowiła dziś podnieść trzy podstawowe stopy procentowe EBC o 50 punktów bazowych, zgodnie ze swoim dążeniem do zapewnienia, żeby inflacja wkrótce powróciła do docelowego poziomu 2% w średnim okresie. Wobec podwyższonej niepewności wzmocnionego znaczenia nabiera oparte na danych podejście do przyszłych decyzji Rady Prezesów w sprawie podstawowych stóp procentowych. Przy podejmowaniu tych decyzji Rada Prezesów będzie uwzględniać ocenę perspektyw inflacji w świetle napływających danych gospodarczych i finansowych, dynamikę inflacji bazowej oraz siłę transmisji polityki pieniężnej.

Rada Prezesów uważnie monitoruje obecne napięcia na rynkach i jest gotowa podejmować działania konieczne do utrzymania stabilności cen i stabilności finansowej w strefie euro. Sektor bankowy strefy euro zachowuje odporność: jego sytuacja kapitałowa i płynnościowa jest mocna. W każdym razie w zestawie instrumentów polityki EBC są wszystkie narzędzia, żeby w razie konieczności zapewnić systemowi finansowemu strefy euro wsparcie płynnościowe i utrzymać płynną transmisję polityki pieniężnej.

Najnowsze projekcje makroekonomiczne ekspertów EBC sfinalizowano na początku marca, przed wystąpieniem niedawnych napięć na rynkach finansowych. W związku z tym te napięcia mogą się wiązać z dodatkową niepewnością co do zawartej w scenariuszu bazowym oceny inflacji i wzrostu gospodarczego. Jeszcze przed tymi niedawnymi wydarzeniami bazowa projekcja inflacji ogółem została zrewidowana w dół, głównie z powodu mniejszej, niż wcześniej oczekiwano, kontrybucji cen energii. Obecnie eksperci EBC przewidują, że inflacja wyniesie średnio 5,3% w 2023, 2,9% w 2024 i 2,1% w 2025. Jednocześnie bazowa presja cenowa pozostaje silna. Inflacja z wyłączeniem cen energii i żywności, która w lutym dalej rosła, w 2023 według oczekiwań ekspertów EBC wyniesie średnio 4,6%, czyli więcej niż prognozowano w projekcjach grudniowych. Następnie ma się obniżyć do 2,5% w 2024 i 2,2% w 2025, w miarę jak presja wzrostowa związana z wcześniejszymi szokami podażowymi i ponownym otwarciem się gospodarki będzie wygasać, a zacieśnianie polityki pieniężnej będzie coraz mocniej osłabiać popyt.

Bazową projekcję wzrostu gospodarczego na 2023 zrewidowano w górę, do średniego poziomu 1,0%, z powodu spadku cen energii oraz zwiększenia się odporności gospodarki w trudnym otoczeniu międzynarodowym. Eksperci EBC przewidują, że w kolejnych latach dynamika wzrostu będzie dalej rosła: w 2024 i 2025 osiągnie 1,6%, pod wpływem dobrej sytuacji na rynku pracy, poprawy zaufania i odbicia dochodów realnych. Jednocześnie dynamika wzrostu w 2024 i 2025 jest słabsza niż w projekcjach z grudnia, ze względu na zacieśnianie polityki pieniężnej.

Podstawowe stopy procentowe EBC

Rada Prezesów postanowiła podnieść trzy podstawowe stopy procentowe EBC o 50 punktów bazowych. Tak więc stopa procentowa podstawowych operacji refinansujących oraz stopy kredytu i depozytu w banku centralnym wzrosną do odpowiednio: 3,50%, 3,75% oraz 3,00%, ze skutkiem od 22 marca 2023.

Program skupu aktywów (APP) i nadzwyczajny program zakupów w czasie pandemii (PEPP)

Portfel programu APP jest zmniejszany w określonym i przewidywalnym tempie, w miarę jak Eurosystem nie reinwestuje wszystkich spłat kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych. Wielkość tego zmniejszania będzie wynosić średnio 15 mld EUR miesięcznie do końca czerwca 2023, a jego późniejsze tempo będzie ustalone z upływem czasu.

Jeśli chodzi o program PEPP, Rada Prezesów zamierza reinwestować spłaty kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych nabytych w ramach tego programu co najmniej do końca 2024. W każdym razie wygaszanie w przyszłości portfela PEPP będzie się odbywać w sposób kontrolowany, żeby nie zaburzać odpowiedniego nastawienia polityki pieniężnej.

W związku z tym Rada Prezesów przy reinwestowaniu spłat kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych z portfela PEPP nadal będzie stosować elastyczność, tak aby przeciwdziałać związanym z pandemią zagrożeniom dla mechanizmu transmisji polityki pieniężnej.

Operacje refinansujące

W miarę jak banki będą spłacać kwoty pożyczone w ramach ukierunkowanych dłuższych operacji refinansujących, Rada Prezesów będzie regularnie oceniać, jak ukierunkowane operacje pożyczkowe przyczyniają się do nastawienia polityki pieniężnej.

***

Rada Prezesów jest gotowa odpowiednio dostosowywać wszystkie narzędzia w ramach swojego mandatu, żeby sprawić, że inflacja powróci do docelowego poziomu 2% w średnim okresie, i utrzymać płynną transmisję polityki pieniężnej. W zestawie instrumentów polityki EBC są wszystkie narzędzia, żeby w razie konieczności zapewnić systemowi finansowemu strefy euro wsparcie płynnościowe. Ponadto dostępny jest instrument ochrony transmisji (Transmission Protection Instrument, TPI), który ma przeciwdziałać nieuzasadnionej, chaotycznej dynamice na rynku stanowiącej poważne zagrożenie dla transmisji polityki pieniężnej do wszystkich krajów strefy euro, dzięki czemu Rada Prezesów może skuteczniej wypełniać swój mandat do utrzymania stabilności cen.

Prezes EBC omówi czynniki leżące u podstaw tych decyzji na konferencji prasowej, która rozpocznie się dziś o godz. 14.45 CET.

Dosłowny tekst przyjęty przez Radę Prezesów znajduje się w wersji angielskiej.