Europejski Instytut Walutowy (1994–1998)
W 1992 w Traktacie o Unii Europejskiej, zwanym także traktatem z Maastricht, nakreślono plan wprowadzenia wspólnej waluty unijnej i utworzenia odpowiedzialnego za nią banku centralnego. Ważnym etapem procesu prowadzącego do powstania EBC było ustanowienie w styczniu 1994 Europejskiego Instytutu Walutowego (EIW). W przeciwieństwie do swojego poprzednika, czyli Komitetu Prezesów, EIW miał osobowość prawną i szybko się rozwijał – zarówno jako organizacja, jak i pod względem liczby pracowników. Prezesem EIW byli: najpierw Alexandre Lamfalussy, a od lipca 1997 – Willem Frederik Duisenberg, który w 1998 został pierwszym prezesem EBC. Prezes EIW stał na czele jego Rady, w której skład wchodzili ponadto wiceprezes EIW i prezesi banków centralnych państw członkowskich UE.
Przez następne cztery i pół roku struktura organizacyjna EIW szybko się rozwijała. Większość prac prowadziły równolegle podkomisje, grupy robocze i zespoły zadaniowe banków centralnych i EIW, w oparciu o zasady współpracy ustalone już za czasów Komitetu Prezesów.
EIW koncentrował się głównie na utworzeniu Europejskiego Systemu Banków Centralnych, w tym EBC, i położeniu fundamentów pod nową wspólną walutę. Wykonywał także pewne zadania operacyjne, np. przejął funkcje Europejskiego Funduszu Współpracy Walutowej (EFWW). Cele EIW były następujące:
- poprawa koordynacji polityki pieniężnej w UE
- pilnowanie stabilności finansowej
- ulepszenie (transgranicznych) systemów płatności w UE
- opracowanie ram regulacyjnych, organizacyjnych i logistycznych
- opracowanie wspólnej strategii polityki pieniężnej dla euro
- przygotowanie jednolitego rynku pieniężnego.
Na zespół archiwalny EIW składa się około 85 metrów bieżących dokumentów tekstowych. Są to głównie dokumenty dotyczące posiedzeń, dokumenty robocze i sprawozdania Rady EIW i Komitetu Zastępców, a także podkomisji i grup eksperckich zajmujących się polityką pieniężną, kursami walutowymi, systemami płatności, nadzorem bankowym, statystyką, rozwojem banknotów i innymi sprawami leżącymi w kompetencjach EIW. Część dokumentów jest związana ze współpracą z instytucjami i forami o zasięgu europejskim i międzynarodowym. Dokumenty dotyczą przede wszystkim lat 1994–1998 i są sporządzone głównie w językach angielskim, francuskim i niemieckim.
Poniżej wyszczególniono dostępne dokumenty.
Dział pierwszy obejmuje dokumenty dotyczące założenia (i rozwiązania) EIW, a także działań interdyscyplinarnych, takich jak administracja finansów, kadr i budynku, prowadzenie dokumentacji i audyty.
- 1993–1998
-
EMI 1.1 Dokumenty założycielskie
- 1992–1998
-
EMI 1.2 Organizacja wewnętrzna
- 1993–1998
-
EMI 1.3 Finanse, budżet i kontrola wewnętrzna
- 1994–1998
-
EMI 1.4 Siedziba EIW
- 1993–1998
-
EMI 1.5 Zasoby ludzkie i relacje pracownicze
- 1994–1998
-
EMI 1.6 Zarządzanie informacją
Dział drugi dotyczy spraw związanych z działaniami EIW z zakresu public relations, zwłaszcza prezesów Alexandre’a Lamfalussy’ego i Wima Duisenberga, ale też dyrektora generalnego Roberta Raymonda i niektórych pracowników. Są to m.in. przemówienia oraz dokumenty dotyczące odbytych wizyt i gości przyjętych w siedzibie EIW.
- 1994–1998
-
EMI 2.1 Przemówienia i artykuły prezesa i dyrektora generalnego
- 1994–1998
-
EMI 2.2 Przemówienia i artykuły pracowników
- 1994–1999
-
EMI 2.3 Publikacje EIW i związane z nimi zagadnienia
- 1994–1998
-
EMI 2.4 Wizyty i goście
- 1994–1998
-
EMI 2.5 Seminaria i konferencje EIW
- 1994–1998
-
EMI 2.6 Kontakty z mediami i opinią publiczną
Dział trzeci obejmuje dokumentację posiedzeń Rady EIW i Komitetu Zastępców.
- 1994–1998
-
EMI 3.1 Organizacja i posiedzenia Rady EIW
- 1994–1998
-
EMI 3.2 Organizacja i posiedzenia Komitetu Zastępców
Dział czwarty dotyczy najważniejszych działań podjętych w ramach przygotowań do trzeciego etapu unii gospodarczej i walutowej (UGW) oraz działań grup eksperckich w dziedzinie polityki pieniężnej, rozpoczętych już za czasów Komitetu Prezesów.
- 1993–1998
-
EMI 4.1 Etapy integracji walutowej w latach 90.
- 1993–1998
-
EMI 4.2 Ramy polityki, instrumentów i procedur
- 1993–1998
-
EMI 4.3 Uwagi i operacje związane z rozwojem sytuacji monetarnej, finansowej i gospodarczej
- 1995–1998
-
EMI 4.4 Podkomisja ds. Polityki Pieniężnej (MPSC): podstruktury
- 1994–1998
-
EMI 4.5 Podkomisja ds. Polityki Pieniężnej (MPSC): sprawozdawczość i działalność
Dział piąty dotyczy spraw związanych z kursami walutowymi i obejmuje dokumenty forów eksperckich. Jednym z najważniejszych obszarów działalności EIW były kursy walutowe i ich harmonizacja na potrzeby trzeciego etapu UGW.
- 1996–1997
-
EMI 5.1 Działania dotyczące współpracy
- 1995–1998
-
EMI 5.2 Ramy prawne polityki i procedur
- 1994–1998
-
EMI 5.3 Uwagi i operacje związane z kursami walutowymi i przepływem kapitału
- 1993–1998
-
EMI 5.4 Podkomisja ds. Polityki Kursowej (FXPSC): podstruktury
- 1994–1998
-
EMI 5.5 Podkomisja ds. Polityki Kursowej (FXPSC): sprawozdawczość i działalność
Dział szósty dotyczy spraw związanych z systemami płatności. Ujednolicenie unijnych rynków finansowych i postępująca cyfryzacja sektora bankowego wymagały ściślejszej współpracy między bankami centralnymi i innymi organami na szczeblu ponadnarodowym.
- 1994–1998
-
EMI 6.1 Działania dotyczące współpracy
- 1993–1998
-
EMI 6.2 Ramy prawne polityki i procedur
- 1994–1998
-
EMI 6.3 Grupa robocza ds. unijnych systemów płatności (WGPS): podstruktury
- 1993–1998
-
EMI 6.4 Grupa robocza ds. unijnych systemów płatności (WGPS): sprawozdawczość i działalność
Dział siódmy dotyczy działań będących kontynuacją operacji EFWW przejętych przez EIW. Były one prowadzone w ramach ESW, który w 1999 zastąpiło euro.
- 1993–1998
-
EMI 7.1 Współpraca w ramach ESW
- 1994–1998
-
EMI 7.2 Wymiana pieniądza na euro
Dział ósmy dotyczy spraw związanych ze stabilnością i ryzykiem w sektorze bankowym oraz nadzorem nad bankami ze strony EIW i podobnych forów eksperckich.
- 1991–1992, 1994–1998
-
EMI 8.1 Podkomisja ds. Nadzoru Bankowego (BSCC): podstruktury
- 1993–1998
-
EMI 8.2 Podkomisja ds. Nadzoru Bankowego (BSCC): sprawozdawczość i działalność
Dział dziewiąty dotyczy spraw związanych z przygotowaniem specyfikacji technicznych, wymogów prawnych i projektów przyszłych wspólnych banknotów przez EIW, banki centralne oraz – w szczególności – grupy eksperckie. Obejmuje również dokumentację konkursu na projekt banknotów.
- 1994–1998
-
EMI 9.1 Grupa robocza ds. druku i emisji banknotu europejskiego (BNWG): sprawozdawczość i działalność
- 1994–1998
-
EMI 9.2 Grupa robocza ds. druku i emisji banknotu europejskiego (BNWG): podstruktury
- 1994–1998
-
EMI 9.3 Kwestie prawne dotyczące banknotów
- 1993–1998
-
EMI 9.4 Projekt banknotów
- 1994–1998
-
EMI 9.5 Aspekty techniczne i produkcyjne banknotów
Dział dziesiąty dotyczy wymaganej harmonizacji i modyfikacji metod statystycznych w związku z ujednoliceniem europejskiej polityki gospodarczej i walutowej, jak również współpracy grup eksperckich z EIW i banków centralnych oraz innych organów w sprawach statystycznych. EIW publikował także dane statystyczne.
- 1994–1998
-
EMI 10.1 Działania dotyczące współpracy
- 1993–1998
-
EMI 10.2 Ramy polityki, metodyki i zagadnienia techniczne
- 1993–1998
-
EMI 10.3 Grupa robocza ds. statystyki (WGS): podstruktury
- 1993–1998
-
EMI 10.4 Grupa robocza ds. statystyki (WGS): sprawozdawczość i działalność
Dział jedenasty dotyczy tematów metod rachunkowości i dochodów pieniężnych omawianych przez banki centralne, EIW oraz – w szczególności – specjalne fora eksperckie.
- 1994–1998
-
EMI 11.1 Grupa robocza ds. rachunkowości (WGAI): podstruktury
- 1994–1998
-
EMI 11.2 Grupa robocza ds. rachunkowości (WGAI): organizacja, posiedzenia i działalność
Dział dwunasty dotyczy działań mających na celu stworzenie systemów i infrastruktury informatycznej dla EIW oraz przygotowanie go do przyszłych wspólnych działań.
- 1993–1997
-
EMI 12.1 Grupa robocza ds. systemów informatycznych (WGIS): organizacja i posiedzenia
- 1994–1997
-
EMI 12.2 Rozwój i wdrożenie systemów
Dział trzynasty dotyczy stosunków europejskich i międzynarodowych EIW wykraczających poza współpracę z bankami centralnymi.
- 1992–1998
-
EMI 13.1 Europejskie i unijne otoczenie instytucjonalne
- 1996–1998
-
EMI 13.2 Otoczenie międzynarodowe
Dział czternasty dotyczy zagadnień prawnych związanych z EIW i jego działalnością. O ile dokumenty prawne można znaleźć w każdym dziale zespołu archiwalnego EIW, o tyle ten dział dotyczy działalności forów ekspertów prawnych i szeregu podstawowych tekstów.
- 1995–1998
-
EMI 14.1 Grupa robocza ekspertów prawnych (WGLE) i jej podstruktury: organizacja i posiedzenia
- 1994–1998
-
EMI 14.2 Opinie i konsultacje prawne
- 1995–1997
-
EMI 14.3 Inne działania
Żeby dowiedzieć się więcej o EIW, możesz poszukać informacji w inwentarzu archiwalnym lub skontaktować się z nami.