Decyzje w sprawie polityki pieniężnej

14 grudnia 2023

Rada Prezesów postanowiła dziś pozostawić trzy podstawowe stopy procentowe EBC bez zmian. Choć inflacja obniżyła się w ostatnich miesiącach, prawdopodobnie znów przejściowo wzrośnie w krótkim okresie. Zgodnie z najnowszymi projekcjami ekspertów Eurosystemu dla strefy euro oczekuje się, że w przyszłym roku inflacja będzie się stopniowo obniżać, a do przyjętego przez Radę Prezesów docelowego poziomu 2% zbliży się w 2025. W ujęciu łącznym eksperci oczekują, że inflacja ogółem wyniesie średnio 5,4% w 2023, 2,7% w 2024, 2,1% w 2025 i 1,9% w 2026. W porównaniu z wrześniowymi projekcjami ekspertów oznacza to rewizję w dół na 2023 i – w szczególności – 2024.

Nastąpił dalszy spadek inflacji bazowej. Ale wewnętrzna presja cenowa jest wciąż podwyższona, co wynika przede wszystkim z silnej dynamiki jednostkowych kosztów pracy. Eksperci Eurosystemu oczekują, że inflacja z wyłączeniem cen energii i żywności wyniesie średnio 5,0% w 2023, 2,7% w 2024, 2,3% w 2025 i 2,1% w 2026.

Wcześniejsze podwyżki stóp procentowych w dalszym ciągu mocno oddziałują na gospodarkę. Zacieśnienie warunków finansowania działa tłumiąco na popyt, co przyczynia się do spadku inflacji. Według oczekiwań ekspertów Eurosystemu wzrost gospodarczy pozostanie stłumiony w krótkim okresie. Później gospodarka ma się ożywiać w miarę wzrostu dochodów realnych, czyli korzystnego oddziaływania obniżającej się inflacji i rosnących płac, oraz poprawy popytu zewnętrznego. W ocenie ekspertów Eurosystemu wzrost gospodarczy wyniesie zatem średnio 0,6% w 2023, 0,8% w 2024 oraz 1,5% w 2025 i 2026.

Rada Prezesów jest zdeterminowana w dążeniu do tego, by inflacja szybko powróciła do średniookresowego docelowego poziomu 2%. Na podstawie aktualnej oceny Rada Prezesów uważa, że podstawowe stopy procentowe EBC znajdują się na poziomach, które – jeśli zostaną utrzymane przez wystarczająco długi okres – istotnie przyczynią się do osiągnięcia przyjętego celu. W przyszłych decyzjach Rada Prezesów dopilnuje, by podstawowe stopy procentowe EBC były na poziomach wystarczająco restrykcyjnych tak długo, jak będzie to konieczne.

Przy ustalaniu odpowiedniego stopnia i czasu trwania restrykcyjności Rada Prezesów utrzyma podejście oparte na danych. W szczególności decyzje Rady Prezesów w sprawie stóp procentowych będą uwzględniać jej ocenę perspektyw inflacji w świetle napływających danych gospodarczych i finansowych, dynamiki inflacji bazowej i siły transmisji polityki pieniężnej.

Podstawowe stopy procentowe EBC są głównym narzędziem kształtowania nastawienia polityki pieniężnej. Rada Prezesów podjęła także dziś decyzję o dalszej normalizacji bilansu Eurosystemu. W pierwszym półroczu 2024 zamierza nadal w całości reinwestować spłaty kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych nabytych w ramach nadzwyczajnego programu zakupów w czasie pandemii (PEPP). W drugim półroczu zamierza zmniejszać portfel PEPP średnio o 7,5 mld EUR miesięcznie. Rada Prezesów planuje zakończenie reinwestycji w ramach programu PEPP z końcem 2024.

Podstawowe stopy procentowe EBC

Stopa procentowa podstawowych operacji refinansujących oraz stopy kredytu i depozytu w banku centralnym pozostaną na niezmienionym poziomie, odpowiednio: 4,50%, 4,75% oraz 4,00%.

Program skupu aktywów (APP) i nadzwyczajny program zakupów w czasie pandemii (PEPP)

Portfel programu APP jest zmniejszany w określonym i przewidywalnym tempie, ponieważ Eurosystem nie reinwestuje już spłat kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych.

W pierwszym półroczu 2024 Rada Prezesów zamierza nadal w całości reinwestować spłaty kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych nabytych w ramach programu PEPP. W drugim półroczu zamierza zmniejszać portfel PEPP średnio o 7,5 mld EUR miesięcznie. Rada Prezesów planuje zakończenie reinwestycji w ramach programu PEPP z końcem 2024.

Przy reinwestowaniu spłat kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych z portfela PEPP Rada Prezesów nadal będzie stosować elastyczne podejście, by przeciwdziałać związanym z pandemią zagrożeniom dla mechanizmu transmisji polityki pieniężnej.

Operacje refinansujące

W miarę jak banki będą spłacać kwoty pożyczone w ramach ukierunkowanych dłuższych operacji refinansujących, Rada Prezesów będzie regularnie oceniać, jak ukierunkowane operacje pożyczkowe i ich bieżące spłaty przyczyniają się do kształtowania nastawienia polityki pieniężnej.

***

Rada Prezesów jest gotowa odpowiednio dostosowywać wszystkie narzędzia w ramach swojego mandatu, by doprowadzić do powrotu inflacji do docelowego poziomu 2% w średnim okresie i utrzymać płynną transmisję polityki pieniężnej. Ponadto dostępny jest instrument ochrony transmisji, który ma przeciwdziałać nieuzasadnionej, niekontrolowanej dynamice rynku stanowiącej poważne zagrożenie dla transmisji polityki pieniężnej we wszystkich krajach strefy euro, dzięki czemu Rada Prezesów może skuteczniej wypełniać swój mandat w zakresie ochrony stabilności cen.

Prezes EBC omówi czynniki leżące u podstaw tych decyzji na konferencji prasowej, która rozpocznie się dziś o godz. 14.45 CET.

Dosłowny tekst przyjęty przez Radę Prezesów znajduje się w wersji angielskiej.