Częste pytania na temat cyfrowego euro

Aktualizacja 2 grudnia 2024

Cele i korzyści związane z cyfrowym euro

• Dlaczego Europa miałaby potrzebować cyfrowego euro?
• Jak cyfrowe euro mogłoby wzmacniać autonomię strategiczną Europy?
• Dlaczego ludzie mieliby chcieć korzystać z cyfrowego euro?
• Czy cyfrowe euro miałoby zastąpić gotówkę?
• Jakie korzyści cyfrowe euro miałoby dla sprzedawców?
• Jakie korzyści cyfrowe euro miałoby dla pośredników?

Wprowadzenie i działanie

• Jak działałoby cyfrowe euro?
• Kto mógłby korzystać z cyfrowego euro?
• Jak będzie chroniona prywatność użytkowników cyfrowego euro?
• Jak EBC mógłby sprawić, by cyfrowe euro sprzyjało włączeniu społecznemu?
• Jak EBC mógłby zagwarantować, by sposób dokonywania płatności w cyfrowym euro był taki sam w całej strefie euro?
• Czy cyfrowe euro byłoby alternatywną walutą w ramach Eurosystemu?
• Jak cyfrowe euro miałoby się do płatności natychmiastowych?
• Czy cyfrowe euro byłoby oparte na technologii rozproszonych rejestrów, np. blockchain?

Postępy i zainteresowane podmioty

• Na jakim etapie jest obecnie projekt poświęcony cyfrowemu euro?
• Kto uczestniczy w projekcie poświęconym cyfrowemu euro?
• Jak uczestniczą w tym procesie europejscy ustawodawcy?
• Jak opracowywany jest zbiór zasad dotyczących cyfrowego euro?

Skutki i powiązane kwestie

• Czy cyfrowe euro byłoby pieniądzem programowalnym?
• Czy ludzie musieliby płacić za korzystanie z cyfrowego euro?
• Czy pośrednicy otrzymywaliby wynagrodzenie za dystrybucję cyfrowego euro?
• Czy cyfrowe euro stwarzałoby zagrożenie dla stabilności finansowej przez pominięcie pośrednictwa banków?
• Czy wprowadzenie cyfrowego euro może spowodować, że płatności w Europie będą bardziej narażone na cyberataki?
• Czym cyfrowe euro różniłoby się od stablecoinów i kryptoaktywów?
• Jakie koszty poniósłby Eurosystem w związku z projektem cyfrowego euro?

1. Dlaczego Europa miałaby potrzebować cyfrowego euro?

Cyfryzacja zmienia sposoby dokonywania płatności. Coraz rzadziej płaci się gotówką i przyspiesza tempo przechodzenia na zakupy internetowe i płatności cyfrowe. Cyfrowe euro byłoby elektronicznym odpowiednikiem gotówki dla scyfryzowanego świata. Dzięki niemu konsumenci mogliby używać, obok banknotów i monet, pieniądza banku centralnego w formie cyfrowej.

Cyfrowe euro uprościłoby życie codzienne, ponieważ dałoby nam coś, co aktualnie nie istnieje: cyfrowy środek płatniczy – powszechnie akceptowany w całej strefie euro na potrzeby płatności w sklepach, w internecie i między użytkownikami. Podobnie jak gotówka cyfrowe euro byłoby wolne od ryzyka, ogólnodostępne i łatwe w użyciu, a korzystanie z niego w podstawowym zakresie byłoby bezpłatne.

Ponadto cyfrowe euro wzmacniałoby autonomię strategiczną i niezależność monetarną strefy euro, ponieważ zwiększałoby wydajność europejskiego ekosystemu płatności jako całości, wspierałoby innowacje i podnosiłoby odporność na potencjalne cyberataki i zakłócenia techniczne, np. awarie zasilania.

Więcej informacji o tym, dlaczego cyfrowe euro jest potrzebne.

2. Jak cyfrowe euro mogłoby wzmacniać autonomię strategiczną Europy?

Cyfrowe euro byłoby ogólnoeuropejskim rozwiązaniem płatniczym dostępnym w całej strefie euro i obsługiwanym w Europie.

Płatności cyfrowe w strefie euro pozostają rozdrobnione: są różne w poszczególnych krajach i zastosowaniach. Obecne europejskie cyfrowe rozwiązania płatnicze są przeznaczone głównie na rynki krajowe i do konkretnych zastosowań. Aby płacić w różnych krajach europejskich, konsumenci obecnie muszą korzystać z usług kilku dostawców spoza Europy, którzy zdominowali większą część tego sektora.

Cyfrowe euro mogłoby więc pomóc zmniejszyć zależność Europy od prywatnych dostawców usług płatniczych spoza kontynentu i jednocześnie stanowić przeciwwagę dla ich dominującej pozycji rynkowej.

Ponadto dzięki cyfrowemu euro europejska branża płatnicza stałaby się bardziej konkurencyjna i innowacyjna, ponieważ powstałaby platforma ułatwiająca dostawcom usług płatniczych oferowanie własnych ogólnoeuropejskich rozwiązań.

Ogólnie rzecz biorąc, powodzenie cyfrowego euro mogłoby sprawić, że Europa zostałaby światowym liderem w dziedzinie finansów cyfrowych i cyfrowego pieniądza banków centralnych.

3. Dlaczego ludzie mieliby chcieć korzystać z cyfrowego euro?

Cyfrowe euro byłoby rozwiązaniem płatniczym dostosowanym do każdej sytuacji, dostępnym przez cały czas w całej strefie euro. Stanowiłoby powszechnie akceptowany cyfrowy środek płatniczy, którego konsumenci mogliby używać do płatności w sklepach, w internecie i między użytkownikami. Korzystanie z niego w takim zakresie byłoby bezpłatne. Cyfrowe euro umożliwiłoby ludziom dokonywanie płatności cyfrowych przy użyciu publicznego środka płatniczego. Ponadto byłoby dostępne zarówno online, jak i offline.

Cyfrowe euro byłoby zaprojektowane tak, by zapewniać wyższy stopień ochrony prywatności w porównaniu z ochroną zapewnianą zwykle przez inne metody płatności cyfrowych. Eurosystem nie identyfikowałby użytkowników na podstawie ich płatności. Ponadto przy płatnościach w cyfrowym euro w trybie offline szczegóły transakcji byłyby znane tylko zleceniodawcom i odbiorcom.

Cyfrowe euro byłoby również bezpieczne i łatwe w użyciu. Sprzyjałoby także włączeniu społecznemu pod względem finansów cyfrowych, ponieważ zapewniałoby, aby nikt nie został pominięty. Cyfrowe euro spełniałoby potrzeby osób z niepełnosprawnościami i ludzi, którzy nie mają dostępu do konta bankowego lub którym brakuje umiejętności cyfrowych czy finansowych.

W celu zapewnienia, by cyfrowe euro funkcjonowało i było dostępne w całej strefie euro, projekt wniosku ustawodawczego przedstawiony przez Komisję Europejską przewiduje nałożenie na sprzedawców obowiązku akceptowania cyfrowego euro oraz zobowiązanie nadzorowanych pośredników do zapewniania swoim klientom dostępu do cyfrowego euro.

4. Czy cyfrowe euro miałoby zastąpić gotówkę?

Nie, cyfrowe euro nie zastąpiłoby gotówki, tylko byłoby jej uzupełnieniem. Euro w formie cyfrowej, funkcjonujące obok gotówki, stanowiłoby odpowiedź na coraz większą preferencję konsumentów do szybkich i bezpiecznych płatności cyfrowych. Gotówka nadal byłaby dostępna w strefie euro, tak samo jak inne używane obecnie prywatne elektroniczne środki płatnicze.

5. Jakie korzyści cyfrowe euro miałoby dla sprzedawców?

Cyfrowe euro byłoby prawdziwie ogólnoeuropejskim rozwiązaniem, akceptowanym w całej strefie euro. Stanowiłoby łatwiejszą w obsłudze i tańszą alternatywę dla opcji dostępnych w ramach rozdrobnionego obecnie sektora płatności, z którym mają do czynienia sprzedawcy. Dzięki cyfrowemu euro zyskaliby oni mocniejszą pozycję, by negocjować warunki z dostawcami usług płatniczych, mogliby więc obniżyć swoje koszty.

Cyfrowe euro mogłoby także przyczynić się do podniesienia współczynnika konwersji dla sprzedawców. Ma to duże znaczenie dla sklepów internetowych. Gdy klienci znają instrument płatniczy, jest mniej prawdopodobne, że zrezygnują z zakupu. Ponadto cyfrowe euro pozwoliłoby sprzedawcom otrzymywać płatności natychmiastowo bez żadnych dodatkowych kosztów.

6. Jakie korzyści cyfrowe euro miałoby dla pośredników?

Nadzorowani pośrednicy, np. banki, pełniliby kluczową rolę w dystrybucji cyfrowego euro. Byliby głównym punktem kontaktowym dla osób fizycznych, sprzedawców i firm w sprawach związanych z cyfrowym euro oraz realizowaliby wszystkie usługi dla użytkowników końcowych.

Cyfrowe euro otwierałoby także przed pośrednikami dodatkowe możliwości biznesowe.

Mogliby oni obejmować bezpośrednim zasięgiem całą strefę euro. Zupełnie inaczej jest w przypadku innowacji wprowadzanych przez podmioty prywatne, które zwykle koncentrują się na konkretnych rynkach krajowych. Cyfrowe euro mogłoby zatem służyć pośrednikom jako platforma do zwiększania bazy klientów i oferowania usług o istotnej wartości dodanej (takich jak płatności warunkowe lub programy lojalnościowe), a także do wspierania innowacji i konkurencji na rynkach płatności cyfrowych w całej strefie euro.

Ponadto model kompensacyjny dotyczący cyfrowego euro, w kształcie przewidywanym obecnie w projekcie wniosku ustawodawczego Komisji Europejskiej, stwarza zachęty gospodarcze dla pośredników porównywalne z tymi, jakie dają inne cyfrowe środki płatnicze.

7. Jak działałoby cyfrowe euro?

Cyfrowe euro umożliwiałoby konsumentom dokonywanie bezpiecznych płatności natychmiastowych w sklepach stacjonarnych i internetowych oraz między użytkownikami, w każdym kraju strefy euro i niezależnie od wybranego dostawcy usług płatniczych. EBC bada teraz, jak mogłoby to funkcjonować w praktyce.

Pierwszym krokiem byłoby założenie w banku lub na poczcie portfela cyfrowego euro.

Po utworzeniu portfela cyfrowego euro można byłoby zasilać go za pośrednictwem powiązanego konta bankowego lub przez wpłatę gotówki. Potem cyfrowe euro znajdujące się w portfelu można by wykorzystywać do dokonywania płatności.

Otrzymywane wpłaty w cyfrowym euro można byłoby przechowywać w cyfrowym portfelu, do określonej kwoty, lub przelewać na swoje konto bankowe. Użytkownicy mogliby zadecydować, czy miałoby się to odbywać automatycznie czy każdorazowo na ich polecenie.

Płatności w cyfrowym euro zawsze byłyby bezpieczne i natychmiastowe, niezależnie od tego, czy odbywałyby się w sklepach stacjonarnych lub internetowych czy też między osobami fizycznymi.

Cyfrowe euro działałoby w trybie zarówno online, jak i offline, czyli można by z niego korzystać nawet wówczas, gdy nie ma się w ogóle zasięgu albo jest on słaby. Ponadto przy płatnościach w cyfrowym euro w trybie offline szczegóły transakcji byłyby znane tylko zleceniodawcom i odbiorcom, czyli stopień ochrony prywatności byłby podobny jak w przypadku gotówki.

Więcej informacji o tym, jak działałoby cyfrowe euro.

8. Kto mógłby korzystać z cyfrowego euro?

Zgodnie z wnioskiem ustawodawczym przedstawionym przez Komisję Europejską cyfrowe euro byłoby dostępne dla osób fizycznych, firm i organów publicznych, które mają – na stałe lub tymczasowo – miejsce zamieszkania lub siedzibę w państwie członkowskim należącym do strefy euro.

Dostęp do cyfrowego euro mogłyby mieć także osoby, które podróżują do strefy euro w celach prywatnych lub zawodowych lub miały w przeszłości miejsce zamieszkania lub siedzibę w kraju strefy euro.

Ponadto osoby fizyczne, firmy i organy publiczne mające miejsce zamieszkania lub siedzibę poza strefą euro mogłyby uzyskać dostęp do cyfrowego euro, otwierając konto w cyfrowym euro u dostawcy usług płatniczych, który ma siedzibę lub prowadzi działalność w kraju należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub w państwie trzecim, co podlegałoby umowie zawartej uprzednio między Unią a takimi państwami trzecimi lub porozumieniom między EBC a krajowymi bankami centralnymi państw członkowskich spoza strefy euro i państw trzecich.

9. Jak będzie chroniona prywatność użytkowników cyfrowego euro?

Ochrona prywatności jest jednym z najważniejszych założeń koncepcyjnych cyfrowego euro.

Cyfrowe euro zaprojektowano tak, by mogło ono działać w trybie offline w sposób zapewniający podobną ochronę prywatności użytkowników jak w przypadku gotówki – w transakcjach zarówno między osobami fizycznymi, jak i w sklepach stacjonarnych. W przypadku płatności w trybie offline szczegóły dokonywanych transakcji byłyby znane tylko zleceniodawcom i odbiorcom.

W przypadku płatności w cyfrowym euro w trybie online prywatność byłaby chroniona w takim stopniu, by Eurosystem – jako emitent i dostawca infrastruktury płatniczej – nie mógł bezpośrednio łączyć transakcji z konkretnymi osobami.

Więcej informacji o cyfrowym euro i prywatności.

10. Jak EBC mógłby sprawić, by cyfrowe euro sprzyjało włączeniu społecznemu?

Cyfrowe euro byłoby dobrem publicznym, tak jak obecnie banknoty i monety – ale w formie cyfrowej.

Zainteresowane osoby mogłyby korzystać z cyfrowego euro w podstawowym zakresie bez opłat, za pomocą aplikacji mobilnej lub fizycznej karty. W razie ograniczonej łączności cyfrowego euro można by używać także offline.

Projekt aktu ustawodawczego przedstawiony przez Komisję Europejską stanowi, że instytucje kredytowe zajmujące się dystrybucją cyfrowego euro byłyby zobowiązane bezpłatnie świadczyć podstawowe usługi płatnicze związane z cyfrowym euro na żądanie swoich klientów.

Ponadto w celu zagwarantowania, by każdy – w tym osoby z niepełnosprawnościami lub ograniczeniami funkcjonalnymi, osoby, którym brakuje umiejętności cyfrowych, oraz ludzie starsi – mógł dokonywać płatności w cyfrowym euro, w poszczególnych krajach strefy euro zostaną wskazane podmioty publiczne, np. urzędy pocztowe. Te podmioty bezpłatnie zapewniałyby osobom zagrożonym wykluczeniem społecznym pod względem finansów cyfrowych wsparcie i dostęp do usług związanych z cyfrowym euro, m.in. bezpośrednio udzielałyby pomocy oraz oferowałyby specjalne wsparcie przy otwieraniu konta w cyfrowym euro i korzystaniu ze wszystkich podstawowych usług związanych z cyfrowym euro. Bezpłatny dostęp do podstawowych usług związanych z cyfrowym euro mogłyby mieć także osoby, które nie mają konta bankowego.

Ponadto szczególna uwaga zostanie poświęcona włączaniu słabszych grup społecznych, takich jak ludzie nieposiadający stałego adresu zamieszkania, osoby ubiegające się o azyl czy beneficjenci ochrony międzynarodowej.

Cyfrowe euro byłoby zaprojektowane tak, by spełniać potrzeby wszystkich ludzi i nie pomijać nikogo.

11. Jak EBC mógłby zagwarantować, by sposób dokonywania płatności w cyfrowym euro był taki sam w całej strefie euro?

Dystrybucją cyfrowego euro zajmowaliby się nadzorowani pośrednicy (np. banki w strefie euro). W celu zapewnienia spójnego wdrożenia schematu cyfrowego euro w całej strefie euro Eurosystem opracowuje zbiór zasad dotyczących cyfrowego euro, będący jednolitym zestawem zasad, standardów i procedur na rzecz standaryzacji płatności w cyfrowym euro, co zagwarantuje ogólnoeuropejski zasięg.

12. Czy cyfrowe euro byłoby alternatywną walutą w ramach Eurosystemu?

Nie. Cyfrowe euro byłoby kolejnym środkiem płatniczym umożliwiającym płacenie w euro – naszej wspólnej walucie – na terenie Europy. Byłoby wymienialne na banknoty w stosunku jeden do jednego. Cyfrowe euro stanowiłoby odpowiedź na rosnącą preferencję konsumentów i firm do płatności cyfrowych.

13. Jak cyfrowe euro miałoby się do płatności natychmiastowych?

Obecnie konsumenci rzadko mają możliwość dokonywania elektronicznych płatności natychmiastowych przy transakcjach w sklepach, co oznacza także, że sprzedawcy nie otrzymują należnych pieniędzy od razu. Cyfrowe euro by to zmieniło – wszystkie płatności w cyfrowym euro byłyby realizowane natychmiastowo.

Opracowanie i, po potencjalnym uchwaleniu, wdrożenie jednolitego zestawu zasad, standardów i procedur dotyczących cyfrowego euro oznaczałoby, że rozwiązania w zakresie płatności natychmiastowych mogłyby zostać rozbudowane tak, aby ich zasięg rozciągał się na wszystkie kraje strefy euro. To zmniejszyłoby zależność od prywatnych firm spoza Europy, które obecnie dominują w sektorze płatności.

14. Czy cyfrowe euro byłoby oparte na technologii rozproszonych rejestrów, np. blockchain?

Podczas prac związanych z cyfrowym euro Eurosystem eksperymentuje z różnymi technologiami, co obejmuje rozwiązania zarówno scentralizowane, jak i zdecentralizowane, w tym technologie rozproszonych rejestrów (DLT). Nie podjęto jednak jeszcze ostatecznej decyzji.

15. Na jakim etapie jest obecnie projekt poświęcony cyfrowemu euro?

Po zakończeniu dwuletniego etapu prac analitycznych Rada Prezesów EBC postanowiła przejść do etapu przygotowawczego, który rozpoczął się 1 listopada 2023.

Etap przygotowawczy obejmuje przede wszystkim dalsze prace nad cyfrowym euro i jego testy, zgodnie z rozwiązaniami koncepcyjnymi i wymogami technicznymi określonymi na etapie prac analitycznych.

W związku z tym Eurosystem prowadzi dogłębne analizy, testy i prace eksperymentalne oraz współpracuje z zainteresowanymi podmiotami, by cyfrowe euro spełniało najwyższe standardy jakości, bezpieczeństwa i funkcjonalności.

Obecny etap potrwa dwa lata – do końca 2025, kiedy to Rada Prezesów zdecyduje, czy przejść do następnego etapu przygotowań, oraz ewentualnie określi jego zakres i czas trwania.

Decyzja o emisji cyfrowego euro zostanie rozważona przez Radę Prezesów EBC dopiero po przyjęciu odpowiednich przepisów.

16. Kto uczestniczy w projekcie poświęconym cyfrowemu euro?

Eurosystem – czyli EBC i krajowe banki centralne ze strefy euro – musi dopilnować, by cyfrowe euro spełniało potrzeby użytkowników. Dlatego Eurosystem regularnie współpracuje z decydentami, prawodawcami, uczestnikami rynku, organizacjami społeczeństwa obywatelskiego i potencjalnymi końcowymi użytkownikami cyfrowego euro.

Współpraca prowadzona jest na różnych forach, takich jak Rada ds. Płatności Detalicznych w Euro, w której pracach – pod przewodnictwem EBC – uczestniczą zainteresowane podmioty rynku płatności, oraz grupa ds. opracowania zbioru zasad, której członkami są przedstawiciele banków centralnych z Eurosystemu i europejskiego rynku płatności detalicznych (zob. pytanie nr 20).

Ponadto EBC regularnie współpracuje z:

• firmami prywatnymi, które przekazują informacje zwrotne na temat technicznych aspektów cyfrowego euro, na podstawie swojej znajomości rynku i wiedzy fachowej;
• europejskimi organizacjami społeczeństwa obywatelskiego w ramach seminariów, by słuchać opinii tych organizacji i wspierać otwarty dialog;
• potencjalnymi użytkownikami końcowymi w drodze badań ankietowych, wywiadów i grup fokusowych, by rozumieć potrzeby i preferencje tych osób.

EBC regularnie uczestniczy w posiedzeniach Eurogrupy z udziałem ministrów finansów państw strefy euro i przedstawia Parlamentowi Europejskiemu najnowsze informacje na temat projektu cyfrowego euro.

W przeszłości informacje zwrotne zbierano także za pośrednictwem grupy doradczej ds. rynku, składającej się z ekspertów, którzy podczas etapu prac analitycznych zajmowali się kwestiami związanymi z projektem i dystrybucją cyfrowego euro.

Więcej informacji o zarządzaniu projektem i współpracy z zainteresowanymi podmiotami.

17. Jak uczestniczą w tym procesie europejscy ustawodawcy?

28 czerwca 2023 Komisja Europejska przedstawiła projekt wniosku ustawodawczego w sprawie potencjalnej emisji cyfrowego euro. Te przepisy mają zagwarantować, by ewentualne przyszłe cyfrowe euro dało konsumentom i firmom dodatkową możliwość dokonywania płatności cyfrowych w całej strefie euro za pomocą powszechnie akceptowanej, taniej, bezpiecznej i odpornej formy pieniądza publicznego.

Oba procesy – legislacyjny i projektowy – będą prowadzone równolegle, tak aby Eurosystem mógł niezwłocznie przystąpić do emisji cyfrowego euro, jeśli i kiedy taka decyzja będzie zasadna po uchwaleniu ram prawnych dotyczących cyfrowego euro.

Eurosystem rozważy wszelkie konieczne zmiany w projekcie cyfrowego euro wynikające z obrad ustawodawczych. EBC jest też gotów w razie potrzeby zapewniać podczas procesu legislacyjnego wsparcie i informacje techniczne.

Rada Prezesów EBC zadecyduje, czy wprowadzić cyfrowe euro, dopiero po tym, jak akt ustawodawczy zostanie uchwalony.

18. Jak opracowywany jest zbiór zasad dotyczących cyfrowego euro?

Eurosystem utworzył grupę, której zadaniem jest opracowanie projektu zbioru zasad dotyczących cyfrowego euro we współpracy z różnymi zainteresowanymi podmiotami.

W skład grupy wchodzą przedstawiciele banków centralnych z Eurosystemu i europejskiego rynku płatności detalicznych, w tym konsumenci, sprzedawcy detaliczni i organizacje pośredniczące. Jej prace opierają się na rozwiązaniach koncepcyjnych dotyczących cyfrowego euro, które zostały już zatwierdzone przez Radę Prezesów EBC.

W ramach grupy powstały specjalne zespoły, które zajmują się określonymi częściami zbioru zasad, wymagającymi szczególnej wiedzy fachowej.

Więcej informacji o zbiorze zasad dotyczących cyfrowego euro.

19. Czy cyfrowe euro byłoby pieniądzem programowalnym?

Cyfrowe euro w żadnym wypadku nie byłoby pieniądzem programowalnym.

Pieniądz programowalny to cyfrowa forma pieniądza, której używa się w wyznaczonym wcześniej celu, podobnie jak bonu. Obowiązują ograniczenia co do tego, gdzie, kiedy i u jakich podmiotów można z takiego pieniądza korzystać.

Jak przewidziano we wniosku ustawodawczym dotyczącym cyfrowego euro przedstawionym przez Komisję Europejską, cyfrowe euro nie byłoby pieniądzem programowalnym, ale zainteresowani użytkownicy mogliby korzystać z funkcji zautomatyzowanych płatności. Przykładowo użytkownik mógłby ustanowić automatyczną comiesięczną płatność, żeby dokonywać natychmiastowych transferów cyfrowego euro na rzecz członków rodziny lub przyjaciół.

20. Czy ludzie musieliby płacić za korzystanie z cyfrowego euro?

Cyfrowe euro byłoby dobrem publicznym. Indywidualni użytkownicy mogliby więc korzystać z niego w podstawowym zakresie bezpłatnie.

Banki lub dostawcy usług płatniczych mogliby oferować swoim klientom za opłatą dodatkowe usługi związane z cyfrowym euro. Dzięki nim cyfrowe euro stałoby się jeszcze bardziej atrakcyjne dla użytkowników, którym udostępniałoby funkcje takie jak możliwość dzielenia rachunków między znajomych lub dokonywania regularnych płatności.

21. Czy pośrednicy otrzymywaliby wynagrodzenie za dystrybucję cyfrowego euro?

W oczekiwaniu na ostateczną wersję przepisów Eurosystem proponuje model kompensacyjny, który stwarzałby sprawiedliwe zachęty gospodarcze dla dostawców usług płatniczych, takich jak banki, w celu zrekompensowania kosztów operacyjnych związanych z dystrybucją cyfrowego euro.

Tak jak ma to obecnie miejsce w przypadku innych systemów płatności, dostawcy usług płatniczych udostępniający cyfrowe euro mogliby pobierać opłaty za świadczenie usług od sprzedawców. Przy ustalaniu cen dla sprzedawców i dostawców usług płatniczych obowiązywałby limit, zgodnie z propozycją Komisji Europejskiej przedstawioną we wniosku ustawodawczym dotyczącym cyfrowego euro.

Tak samo jak w przypadku produkcji i emisji banknotów, koszty stworzenia schematu i infrastruktury cyfrowego euro poniósłby Eurosystem. Ponadto Eurosystem dążyłby do ograniczenia dodatkowych nakładów inwestycyjnych po stronie pośredników przez wykorzystanie w możliwie największym stopniu istniejących już infrastruktur.

22. Czy cyfrowe euro stwarzałoby zagrożenie dla stabilności finansowej przez pominięcie pośrednictwa banków?

Nasz system finansowy – w którego centrum znajduje się system bankowy – działa sprawnie i Eurosystem chce, by banki zachowały swoją kluczową rolę, polegającą na efektywnym zapewnianiu dopływu kredytów do gospodarki realnej.

EBC wybrał określone rozwiązania koncepcyjne, by zminimalizować wszelkie potencjalne zagrożenia, jakie cyfrowe euro mogłoby stwarzać dla systemu finansowego.

• Użytkownicy mogliby utrzymywać w portfelu jedynie ograniczoną ilość cyfrowego euro. Dzięki temu cyfrowe euro byłoby bezpiecznym środkiem przechowywania wartości, podobnym do gotówki, co pozwoliłoby chronić stabilność naszego systemu finansowego i zapobiegać odpływowi depozytów bankowych, nawet w czasach kryzysu.
• Powiązanie portfela cyfrowego euro z rachunkiem bankowym pozwalałoby użytkownikom dokonywać płatności przekraczających stan portfela i natychmiast uzupełniać wszelkie niedobory, bez konieczności wcześniejszego zasilania portfela cyfrowego euro (przy założeniu, że na powiązanym rachunku dostępne są wystarczające środki).

Tak jak w przypadku gotówki, od zasobów cyfrowego euro nie byłyby wypłacane odsetki.

23. Czy wprowadzenie cyfrowego euro może spowodować, że płatności w Europie będą bardziej narażone na cyberataki?

Cyfrowe euro, tak samo jak inne infrastruktury cyfrowe, mogłoby stać się celem cyberataków. Żeby ograniczyć to ryzyko, jego konstrukcja opierałaby się na najnowocześniejszych technologiach, dzięki którym powstałoby środowisko odporne na cyberataki i dostosowane do przyszłych wyzwań.

24. Czym cyfrowe euro różniłoby się od stablecoinów i kryptoaktywów?

Cyfrowe euro byłoby pieniądzem emitowanym przez bank centralny – a zatem przez niego gwarantowanym – i skonstruowanym tak, żeby spełniało potrzeby użytkowników. Byłoby więc wolne od ryzyka. Ponadto gwarantowałoby ochronę prywatności i danych. Banki centralne mają obowiązek chronić wartość pieniądza – niezależnie od tego, czy jest on w formie fizycznej czy cyfrowej.

Stabilność i niezawodność stablecoinów ostatecznie zależy od tego, kto je emituje, jak jest on wiarygodny oraz czy można wyegzekwować jego zobowiązanie do utrzymania niezmiennej w czasie wartości. Ponadto emitenci prywatni mogą wykorzystywać dane osobowe do celów komercyjnych.

Natomiast w przypadku kryptoaktywów w ogóle nie można zidentyfikować odpowiedzialnego za nie podmiotu, czyli nie da się egzekwować zobowiązań.

25. Jakie koszty poniósłby Eurosystem w związku z projektem cyfrowego euro?

Inwestycja w cyfrowe euro ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia, by nasz sektor walutowy i płatniczy dostosował się do ery cyfrowej.

Koszt cyfrowego euro będzie zależał od jego ostatecznego projektu, jego komponentów i powiązanych usług, które byłyby konieczne. Niektóre z tych komponentów, takie jak rozliczanie płatności, byłyby ustanowione w ramach samego Eurosystemu. W przypadku innych, np. usług offline, na początku tego roku opublikowaliśmy zaproszenie do składania wniosków w celu zawarcia umów ramowych z dostawcami zewnętrznymi.

Eurosystem poniósłby koszty stworzenia schematu i infrastruktury cyfrowego euro, tak jak w odniesieniu do banknotów euro. I tak jak w przypadku banknotów koszty te zostałyby z nadwyżką zrekompensowane przez uzyskaną rentę menniczą^[1], chociaż jej wielkość ostatecznie zależałaby od rzeczywistej ilości cyfrowego euro w posiadaniu użytkowników. EBC – tworząc cyfrowe euro z korzyścią dla konsumentów i sprzedawców – dąży do utrzymania kosztów na niskim poziomie przez wykorzystanie w możliwie największym stopniu istniejącej już infrastruktury.

Ponieważ cyfrowe euro byłoby dobrem publicznym, konsumenci mogliby korzystać z niego w podstawowym zakresie bezpłatnie, natomiast koszty ponoszone przez europejskich sprzedawców byłyby racjonalne. Eurosystem nie pobierałby ani nie uzyskiwałby żadnych opłat transakcyjnych związanych z cyfrowym euro.